Του Γιεβγένι Κρούτικοφ
«Η Τουρκία, στην πραγματικότητα, είναι πλέον η μόνη χώρα στον πλανήτη που έχει ανυψώσει την ιδέα του
ιστορικού αναθεωρητισμού στο επίπεδο μιας νέας κρατικής ιδεολογίας. Ενώ οι
Τούρκοι ρίχνονται με το γιαταγάνι όχι στους πάντες γύρω τους, αλλά μόνο σε
όσους είναι πιο αδύναμοι, εντούτοις, στον κατάλογο αυτό μπορεί να βρεθούν, για
παράδειγμα, οι Αρμένιοι και οι Έλληνες».
Η τουρκική επιχείρηση στη Συρία
προκάλεσε αγανάκτηση στη Δύση και αυτό εξηγείται όχι μόνο από ανθρωπιστικούς
λόγους. Το έδαφος που εισήλθε ο τουρκικός στρατός αποτελούσε τμήμα της
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Υπάρχουν πολλά σημάδια ότι η Άγκυρα τρέφει όνειρα της
ανασύστασής της. Και είναι πιθανό αυτό να το κάνει με ένοπλα μέσα.
Εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τον
μεσσιανισμό και την πίστη τους στη δική τους παντοδυναμία, υπάρχουν πολύ λίγες
χώρες που ανοιχτά επιδιώκουν την αυτοκρατορική σκέψη. Από αυτές, η Τουρκία
είναι σχεδόν η μόνη που ενσωματώνει αυτές τις ιδέες στην πράξη. Χρησιμοποιώντας
και ένοπλες εισβολές σε γειτονικές χώρες, απειλώντας, για χάρη των
αυτοκρατορικών φιλοδοξιών της, να καταστραφούν οι σχέσεις της τόσο με τους
παραδοσιακούς συμμάχους της όσο και με υπερεθνικούς θεσμούς όπως η Ευρωπαϊκή
Ένωση ή το ΝΑΤΟ. Ποιο είναι το νόημα όλων αυτών;
Το 2011, ο τότε υπουργός Εξωτερικών της
Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου δημοσίευσε ένα βιβλίο με τον τίτλο "Στρατηγικό
βάθος. Η διεθνής κατάσταση της Τουρκίας ", η οποία αργότερα έγινε γνωστή
με το συντομογραφημένο τίτλο " Στρατηγικό βάθος "(Stratejik derinlik). Αυτό το θεμελιώδες έργο
θεωρείται η βάση της θεωρίας του νεο-οθωμανισμού, αν και ο ίδιος ο Νταβούτογλου
για λόγους τακτικής αρνήθηκε αυτόν τον όρο. Ωστόσο, η εξωτερική πολιτική της
Άγκυρας ακολούθησε αυτές τις ιδέες για πολύ καιρό πριν την επίσημη έκδοσή τους.
Ο «αυτοκρατορισμός» και ο νεο-οθωμανισμός πέρασαν και στο στρατιωτικό πεδίο το
ίδιο έτος του 2011. Τότε, η κυβέρνηση Άσαντ στη Συρία βρισκόταν στα πρόθυρα της
κατάρρευσης και η Τουρκία αποφάσισε ότι για πρώτη φορά είχε την ευκαιρία να
προχωρήσει στην επίθεση με ελάχιστες απώλειες και μόνο κέρδη για την εσωτερική της
εικόνα.
