Ο Ρώσσος
φιλόσοφος και θεωρητικός των Πολιτισμών και της Γεωπολιτικής Αλέξανδρος Ντούγκιν, ο οποίος τα
τελευταία χρόνια ασκεί ιδιαίτερη επιρροή στις ρωσσικές ελίτ, έδωσε πρόσφατα (δημοσιεύθηκε
στις 7 Δεκεμβρίου 2014) μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη στο διαδικτυακό φόρουμ
συζήτησης θεμάτων θεωρίας των Διεθνών Σχέσεων «Theory Talk». Η
συνέντευξη του Ντούγκιν περιστρέφεται γύρω από ένα πολύ ευρύ φάσμα ζητημάτων. Στις
απαντήσεις του, μεταξύ άλλων, διευκρινίζει βασικά σημεία των θεωριών του
–«Τέταρτη Πολιτική Θεωρία», «Ευρασιανισμός», «Πολυπολικός Κόσμος»- και αναλύει
πλευρές της γεωπολιτικής επιστήμης στη Ρωσσία. Επίσης, παρουσιάζει την ιδέα του,
που εμπεριέχεται στο νέο πολύτομο έργο του «Νοομαχία», για την ιδιαιτερότητα
κάθε πολιτισμού, όπως συμπυκνώνεται στον «Λόγο» του. Η μετάφραση του κειμένου
βασίζεται και στο ρωσσικό και στο αγγλικό κείμενο, ενώ προσθέσαμε κάποιες
διευκρινιστικές υποσημειώσεις, κυρίως για πρόσωπα που αναφέρονται, και ίσως δεν
είναι γνωστά στον μέσο αναγνώστη.
Σωτήρης Δημόπουλος
Εισαγωγή
του Φόρουμ «Theory Talk»
Οι Διεθνείς Σχέσεις από καιρό θεωρούνται ως μια αγγλο-αμερικανική
κοινωνική επιστήμη. Προσφάτως, το επιστημονικό αντικείμενο έχει ξεκινήσει να
κοιτά πέρα από την Αμερική και την Αγγλία, στην Κίνα, στην Ινδία, στην Αφρική
και αλλού για μη δυτικές προσεγγίσεις στις διεθνή πολιτική και στη θεωρία των
Διεθνών Σχέσεων. Ωστόσο, οι θεωρητικοί των Διεθνών Σχέσεων έχουν δώσει λίγη
προσοχή στις ρωσσικές απόψεις τόσο στην επιστήμη όσο και στην εφαρμογή των
Διεθνών Σχέσεων. Προσφέρουμε μια συναρπαστική ματιά εντός της ρωσσικής
γεωπολιτικής θεωρίας μέσα από μια συνέντευξη με τον αμφιλεγόμενο Ρώσσο
γεωπολιτικό διανοούμενο Αλέξανδρο Ντούγκιν, ιδρυτή του Διεθνούς Ευρασιανικού
Κινήματος που φέρεται να ασκεί σημαντική επιρροή στην εξωτερική πολιτική του
Πούτιν. Σε αυτή τη συζήτηση, ο Ντούγκιν –μεταξύ άλλων- συζητά τη Θεωρία του
Πολυπολικού Κόσμου, κάνει μια πειστική κριτική στις δυτικές και φιλελεύθερες
Διεθνείς Σχέσεις, και περιγράφει τη μοναδική συνεισφορά της Ρωσσίας στο τοπίο
της θεωρίας των Διεθνών Σχέσεων.
Ποιά, κατά
τη γνώμη σας, είναι η κεντρική πρόκληση ή η κυριότερη δημόσια συζήτηση στις
Διεθνείς Σχέσεις και ποια είναι η θέση σας σε αυτόν τη συζήτηση ή σε αυτή την
πρόκληση;
Το πεδίο των
Διεθνών Σχέσεων είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και πολυδιάστατο. Γενικά, το επιστημονικό
αντικείμενο είναι πολύ πιο υποσχόμενο από ότι νομίζουν πολλοί. Θεωρώ ότι
υπάρχει μια στερεομετρία σήμερα στις Διεθνείς Σχέσεις, στην οποία μπορούμε να
διακρίνουμε αμέσως κάποιους άξονες.
Ο πρώτος,
ο πλέον παραδοσιακός, άξονας είναι ο Ρεαλισμός–Αγγλική
Σχολή - Φιλελευθερισμός. Εάν εδώ οι
συζητήσεις σε ένα ακαδημαϊκό επίπεδο έχουν εξαντληθεί, στο επίπεδο της
πολιτικής, των ΜΜΕ και των δημοσιογράφων, όλα τα επιχειρήματα και οι μέθοδοι
εμφανίζονται κάθε φορά ως νέα και ανεπανάληπτα. Σήμερα, στη μαζική συνείδηση
κυριαρχεί ο φιλελευθερισμός στις Διεθνείς Σχέσεις, και τα ρεαλιστικά επιχειρήματα,
ήδη λησμονημένα μερικώς στο επίπεδο της δημόσιου λόγου, μπορεί να φανούν μάλλον
νέα.