Δέκα οφέλη της Κίνας από τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας

 

 

     της Ol'ga Samofalova

Αρκετές τρίτες χώρες μπορούν να επωφεληθούν από την οικονομική αντιπαράθεση της Δύσης με τη Ρωσία. Ωστόσο, η Κίνα, ως η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, θα έχει πολύ μεγαλύτερα κέρδη σε αυτή την παγκόσμια ανακατανομή. Τα οφέλη θα είναι τέτοια που μπορεί να κάνουν το Πεκίνο να ξεπεράσει τη Δύση στις εμπορευματικές και χρηματοοικονομικές αγορές, ακόμη και στον τομέα των αεροπορικών ταξιδιών. Η εφημερίδα VZGLYAD συγκέντρωσε 10 βασικά οφέλη που μπορεί να έχει το Πεκίνο από τη συνεχιζόμενη παγκόσμια οικονομική ανακατάταξη.

 

Πρώτο, το κινεζικό σύστημα πληρωμών Union Pay θα καταστεί το πλέον ευεργετημένο της γεωπολιτικής. Επτά μεγάλες ρωσικές τράπεζες έχουν ήδη ανακοινώσει τα σχέδιά τους να ενταχθούν σε αυτό το σύστημα πληρωμών, μετά την άρνηση της MasterCard και της Visa να πραγματοποιούν πληρωμές στο εξωτερικό. Στο εσωτερικό, τα δυτικά συστήματα δεν σταμάτησαν την λειτουργία τους, αλλά οι συναλλαγές στο εξωτερικό έχουν σταματήσει. Για τις εγχώριες συναλλαγές, η Ρωσία έχει το δικό της σύστημα πληρωμών, το Mir. Μπορεί κάποιος να πληρώσει με την κάρτα Mir και σε κάποιες άλλες χώρες, αλλά ο αριθμός τους είναι ακόμα μικρός. Ενώ οι κάρτες με το κινεζικό σύστημα πληρωμών γίνονται δεκτές σε 180 χώρες του κόσμου. Η Mir θα προσπαθήσει να διευρύνει τη λίστα των ξένων εταίρων. Με την πάροδο του χρόνου, τη θέση της MasterCard και της Visa, τόσο στο εξωτερικό όσο και στη Ρωσία, μπορούν να καταλάβουν αυτά τα δύο συστήματα πληρωμών - το κινεζικό και το ρωσικό. Στη συνέχεια, ο εντεινόμενος ανταγωνισμός μεταξύ των δύο παικτών θα οδηγήσει σε φθηνότερες υπηρεσίες συναλλαγών και χρήσης των καρτών, το κόστος των οποίων είναι πιθανό αρχικώς να αυξηθεί.

 

Δεύτερο, θα ωφεληθεί το κινεζικό τραπεζικό σύστημα. Η άρνηση της Δύσης να δανείσει σε ρωσικές τράπεζες και να επενδύσει σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ανοίγει επίσης ευκαιρίες για την Κίνα. Μετά το 2014, το Πεκίνο έχει ήδη αρχίσει να δανείζει τις ρωσικές τράπεζές και πλέον η πρόσβαση στις δυτικές κεφαλαιαγορές έχει κλείσει εντελώς, πράγμα που σημαίνει ότι η ζήτηση για δάνεια στην Κίνα μπορεί να αυξηθεί απότομα. Το ασιατικό χρήμα ήταν αρχικά πιο ακριβό από τα δυτικά. Όμως η έλλειψη εναλλακτικών λύσεων θα επιταχύνει τον επαναπροσανατολισμό της χρηματοπιστωτικής αγοράς.

 

Τρίτο, το κινεζικό γουάν θα ενισχυθεί. Ο αποκλεισμός της πρόσβασης στο δολάριο και το ευρώ δημιουργεί έλλειψη δυτικού νομίσματος για την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας και τις ρωσικές τράπεζες. Επομένως, οι συναλλαγές με αυτά τα νομίσματα στη Ρωσία είναι περιορισμένες για όλους. Ρωσικές τράπεζες, εταιρείες, επενδυτές μετοχών και απλοί Ρώσοι μπορεί να στρέψουν την προσοχή τους στο κινεζικό γουάν. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το γουάν είναι το πέμπτο μεγαλύτερο αποθεματικό νόμισμα στον κόσμο. Οι κεντρικές τράπεζες διατηρούν αποθέματα 319 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε γουάν (στοιχεία για το τρίτο τρίμηνο του 2021). Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσικής Ομοσπονδίας διατήρησε το 13% των αποθεματικών της σε γουάν - και αυτό ήταν σωτήριο, γιατί τα αποθέματα σε δολάρια και ευρώ είναι παγωμένα από τη Δύση. Μόνο ο χρυσός και το γουάν έμειναν στον ρωσικό κουμπαρά.

Το γουάν μπορεί επίσης να αντικαταστήσει το δολάριο και το ευρώ στους διεθνείς διακανονισμούς ρωσικών εταιρειών με ξένους εταίρους. Στις αρχές Μαρτίου, μια κινεζική κρατική τράπεζα με υποκατάστημα στη Μόσχα είδε αύξηση στις ρωσικές εταιρείες που προσπαθούσαν να ανοίξουν νέους λογαριασμούς, επεσήμανε το Reuters.

Το νόμισμα της «Ουράνιας Αυτοκρατορίας» δεν έχει τη ρευστότητα του δολαρίου ή του ευρώ, αλλά στην τρέχουσα κρίση αποδείχθηκε πιο σταθερό από τα δυτικά νομίσματα. Η αστάθεια του δολαρίου και του ευρώ είναι αρκετές φορές υψηλότερη από την αστάθεια του γουάν έναντι του ρουβλίου. Το κινεζικό νόμισμα αυξάνεται επίσης έναντι του ρουβλίου, αλλά το άλμα δεν είναι τόσο απότομο όσο αυτό του δολαρίου. Και ο επαναπροσανατολισμός της Ρωσίας στο γουάν θα βοηθήσει το κινεζικό νόμισμα να αυξήσει τη ρευστότητά του στο μέλλον.

«Εκτός από τις καθαρά ποσοτικές μετρήσεις, στην οικονομία είναι σημαντική και η εμπιστοσύνη στο ίδιο το σύστημα. Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και την ΕΕ, που εφάρμοσαν οικονομικές κυρώσεις, η Κίνα έχει αποδειχθεί αξιόπιστος εταίρος που δεν πολιτικοποιεί τα χρηματοπιστωτικά μέσα. Έτσι, το κινεζικό χρηματοπιστωτικό σύστημα παίρνει επίσης καλούς ηθικούς βαθμούς», λέει ο αναλυτής της EXANTE, Βλαντίμιρ Ανανίεφ.

 

Τέταρτο, το εμπόριο με τη Ρωσία θα συνεχίσει να σημειώνει ιστορικά ρεκόρ. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ρωσίας. Πέρυσι, το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών έφτασε σε ιστορικό υψηλό, σχεδόν στα 147 δισεκατομμύρια δολάρια (αύξηση 36%). Αυτά είναι τα στοιχεία της Γενικής Διοίκησης Τελωνείων της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Φέτος μπορούμε να περιμένουμε ένα νέο ρεκόρ. Τουλάχιστον τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2022, το διμερές εμπόριο αυξήθηκε σχεδόν κατά 39%. Αυτή είναι η υψηλότερη ανάπτυξη τους πρώτους δύο μήνες κάθε έτους από το 2010.

Νωρίτερα, οι επικεφαλής της Ρωσίας και της Κίνας είχαν θέσει ένα σχέδιο για αύξηση του εμπορίου στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2024, μεταξύ άλλων και μέσω του διαδικτυακού εμπορίου. Ωστόσο, υπό το πρίσμα των γεγονότων, το εμπόριο με την Κίνα μπορεί να αρχίσει να αυξάνεται πολύ πιο γρήγορα από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως.

 

Πέμπτο, ακόμη περισσότερα κινεζικά καταναλωτικά αγαθά θα εισέλθουν στη ρωσική αγορά. Λόγω του ελλείμματος του δολαρίου και του ευρώ, τα οποία χρησιμοποιούνται για την αγορά εισαγόμενων αγαθών, τα κινεζικά ρούχα, και εν γένει τα καταναλωτικά αγαθά, συμπεριλαμβανομένων των παιδικών παιχνιδιών, που κατασκευάζονται στην Κίνα, θα γίνουν πλέον ακόμη πιο ελκυστικά.

«Στην εγχώρια ρωσική αγορά μη εδώδιμων καταναλωτικών αγαθών, το μερίδιο των εισαγωγών ήταν 75%. Στην αγορά υποδημάτων, η κινεζική παραγωγή κατείχε το 60%. Υπό τις παρούσες συνθήκες, είναι λογικό να αναμένεται αύξηση της προσφοράς καταναλωτικών αγαθών από την Κίνα: ρούχα, υποδήματα, παιχνίδια, υφάσματα και έπιπλα. Οι εισαγωγές κινεζικών προϊόντων διατροφής μπορεί να αυξηθούν σημαντικά λόγω των φρούτων και λαχανικών, των ψαριών και των θαλασσινών», δήλωσε η Μαρία Ντόλγκοβα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Οικονομικών και Τιμών του Οικουμενικού Πανεπιστημίου Γ. Πλεχάνοφ.

 

Έκτο, οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες, τις οποίες οι Ρώσοι προηγουμένως πολύ αντιπαθούσαν, θα βρεθούν σε πλεονεκτική θέση. «Στο φόντο της έλλειψης αυτοκινήτων άλλων εμπορικών σημάτων, οι πωλήσεις κινεζικών επιβατικών αυτοκινήτων διπλασιάστηκαν το 2021», λέει η Ντόλγκοβα. Φέτος, οι πωλήσεις τόσο των κινεζικών αυτοκινήτων όσο και των ανταλλακτικών θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Αυτό θα διευκολυνθεί από την έλλειψη ανταλλακτικών και τη μείωση της πραγματικής ζήτησης, που θα προστίθενται στις κυρώσεις, καθώς και από τη μεταβλητότητα των συναλλαγματικών ισοτιμιών, σημειώνει η Ντόλγκοβα.

Σύμφωνα με την Avtostat, τον Ιανουάριο του 2022, το μερίδιο των Κινέζων στην αγορά νέων επιβατικών αυτοκινήτων αυξήθηκε σχεδόν στο 10%, ενώ πριν από ένα χρόνο (τον Ιανουάριο του 2021) ήταν στο μισό - μόλις 4,8%. Σε γενικές γραμμές, πέρυσι ανήλθε στο 7,5%. Οι πωλήσεις κινεζικών εμπορικών σημάτων συνεχίζουν να κινούνται κόντρα στην αγορά, η οποία μειώνεται. Η μετοχή της κινεζικής μάρκας Chery ανήλθε στο 3,3%, της Haval - 3,1%, της Geely - 2,1%.

Η Κίνα είναι πιθανό να βοηθήσει τους Ρώσους με τις επισκευές αυτοκινήτων δυτικής μάρκας. «Όχι για όλα, αλλά για το μεγαλύτερο μέρος των αυτοκινήτων, η μερίδα του λέοντος των ανταλλακτικών μπορεί να αντικατασταθεί με κινέζικα αντίστοιχα», επισημαίνει ο Ανανίεφ.

 

Έβδομο, η Κίνα μπορεί να πάρει όλη τη ρωσική ενέργεια και άλλες πρώτες ύλες που η Ευρώπη θα αρνηθεί, εάν βρει τη δύναμη για ένα τέτοιο αυτοκτονικό βήμα.

Το Πεκίνο θα αγοράσει ευχαρίστως όλο το πετρέλαιο και όλο τον άνθρακα που ενδέχεται να εγκαταλείψει η Ευρώπη. Τεχνικά, δεν θα είναι δύσκολο να πραγματοποιηθούν τέτοιες παραδόσεις δια θαλάσσης. Επιπλέον, η τιμή για αυτούς θα είναι ελκυστική. Το ίδιο ισχύει για τα μέταλλα και άλλες πρώτες ύλες. «Η Κίνα ενδιαφέρεται για όλες τις πρώτες ύλες, καθώς δεν έχει δικές της», λέει ο Ανανίεφ. Τα τελευταία πέντε χρόνια, η Κίνα έχει ήδη διπλασιάσει τις αγορές της ρωσικής ενέργειας, φθάνοντας σχεδόν τα 60 δισεκατομμύρια δολάρια, επεσήμανε το Bloomberg.

Σοβαρότερα προβλήματα ενδέχεται να προκύψουν με το φυσικό αέριο, το οποίο είναι προσανατολισμένο για παραδόσεις στην Ευρώπη. Η μεταφορά του στην Κίνα θα απαιτούσε την κατασκευή νέων υποδομών, που θα απαιτούσαν πολύ χρόνο και χρήμα.

 

Όγδοο, οι Κινέζοι επενδυτές μπορούν να γίνουν πιο ενεργοί και να επενδύσουν σε ρωσικές εταιρείες σε μειωμένες τιμές, επειδή οι θέσεις στη ρωσική αγορά απαλλάσσονται από τους ανταγωνιστές. Στο πλαίσιο της φυγής δυτικών γιγάντων από τη Ρωσία (BP, Exxon, Equinor), η Κίνα μπορεί να γίνει ο κύριος επενδυτής, συμπεριλαμβανομένων των ρωσικών εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου (αλλά όχι μόνο). Έχουν ήδη προκύψει πληροφορίες ότι η Κίνα βρίσκεται σε συνομιλίες με τις κρατικές εταιρείες ενέργειας και φυσικών πόρων της σχετικά με την πιθανή απόκτηση μεριδίων σε ρωσικές εταιρείες ενέργειας και φυσικών πόρων, όπως η Gazprom και η Rusal, ανέφερε το Bloomberg, επικαλούμενο πηγές.

 

Ένατο, θα αποκτήσει μεγαλύτερη δυναμική ο ρόλος της Κίνας ως οδός παράκαμψης για τη Ρωσία. Δηλαδή, η Κίνα μπορεί να γίνει η μεσάζουσα, μέσω της οποίας η Ρωσία θα πάρει τα απαραίτητα δυτικά εξαρτήματα με την καταβολή προμήθειας σε τρίτο. Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη ότι η Κίνα δεν θα ρισκάρει τα οικονομικά της συμφέροντα ούτε για χάρη των Ηνωμένων Πολιτειών ούτε για χάρη της Ρωσίας. Με την Κίνα, όπως και με οποιονδήποτε άλλο εταίρο, πρέπει κανείς να είναι σε εγρήγορση.

«Τόσο οι κυβερνητικές δομές όσο και οι επιχειρήσεις στην Κίνα είναι πολύ ρεαλίστριες. Θα αξιολογήσουν σχολαστικά όλα τα πιθανά οφέλη και τις ζημίες από τη συνεργασία με Ρώσους εταίρους. Αυτό ισχύει τόσο για τις εξαγωγές από την Κίνα όσο και για τις ρωσικές εισαγωγές στη χώρα αυτή. Εάν οι απειλές για κυρώσεις από τρίτες χώρες για συνεργασία με τη Ρωσία, κατά τη γνώμη τους, είναι πραγματικές, τότε αυτό μπορεί να υπερβεί όλα τα οφέλη από αυτήν», πιστεύει η Ντόλγκοβα.

«Μπορεί να υπάρξουν προβλήματα με την άφιξη κινεζικών επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας, μεταξύ άλλων λόγω του κινδύνου δευτερογενών κυρώσεων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επιβάλει απαγόρευση στην εξαγωγή στη Ρωσία ενός αριθμού τύπων εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένων των ημιαγωγών, όχι μόνο απευθείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και από οποιαδήποτε χώρα όπου τα προϊόντα κατασκευάζονται με χρήση αμερικανικών εξαρτημάτων και τεχνολογιών - όπου οι προμήθειες θα απαιτούν άδεια από τις αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές. Οι «παραβάτες» μπορεί να υπόκεινται σε αυστηρά πρόστιμα ή ακόμη και να χάσουν την πρόσβαση στην αγορά των ΗΠΑ», λέει η Όλγα Μπλελένκαγια, επικεφαλής του τμήματος μακροοικονομικής ανάλυσης της FG Finam.

Την Πέμπτη, ο εκπρόσωπος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Αερομεταφορών Βαλέρι Κουντίνοφ έκανε μια απροσδόκητη δήλωση, λέγοντας ότι η Κίνα αρνήθηκε να προμηθεύσει εξαρτήματα αεροσκαφών στη Ρωσία, επομένως θα πρέπει να αναζητήσει εναλλακτικούς προμηθευτές στην Ινδία και την Τουρκία. Σύντομα, ωστόσο, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αερομεταφορών διέψευσε τα λόγια του συνεργάτη της, όπως τα εξέφρασε σε συνέδριο του κλάδου. Επιπλέον, δεν έχει το δικαίωμα να σχολιάζει εκ μέρους της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Αερομεταφορών. «Ο Κουντίνοφ μετέδωσε λάθος πληροφορίες. Προφανώς, μεμονωμένες αεροπορικές εταιρείες προσέγγισαν αρκετούς από τους Κινέζους αντισυμβαλλομένους τους για ανταλλακτικά και εκείνοι αρνήθηκαν. Αλλά αυτό δεν είναι επίσημη άρνηση της Κίνας να προμηθεύσει ανταλλακτικά στη Ρωσία. Ένα άλλο πράγμα είναι ότι η Κίνα δεν παράγει βασικά δυτικά ανταλλακτικά για Boeing και Airbus. Και σε ποιο κράτος θα εγγραφεί μια εταιρεία που θέλει να γίνει μεσάζουσα για την αγορά ανταλλακτικών και την παροχή τους σε Ρώσους μεταφορείς - δεν παίζει κανένα ρόλο. Η Κίνα δεν είναι πανάκεια. Υπάρχουν πολλές χώρες στον κόσμο, ακόμη και οι Σεϋχέλλες μπορούν να γίνουν ενδιάμεσοι», εξηγεί ο Ρομάν Γκουσάροφ, επικεφαλής της διαδικτυακής πύλης Avia.ru.

 

Δέκατο, η Κίνα μπορεί να έχει άλλο ένα όφελος από την επιβολή κυρώσεων στον αεροπορικό τομέα της Ευρώπης και της Ρωσίας. Πρώτον, οι κινεζικές αεροπορικές εταιρείες μπορούν να κερδίσουν χρήματα από τα δρομολόγια επάνω από την Σιβηρία. «Για τους Ευρωπαίους, οι πτήσεις πάνω από το ρωσικό έδαφος απαγορεύονται. Και αυτή είναι η συντομότερη και πιο κερδοφόρα διαδρομή από την Ευρώπη στην Ασία και αντιστρόφως. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα πρέπει να πετούν γύρω από τη ρωσική επικράτεια, επομένως οι αποστολείς εμπορευμάτων και οι επιβάτες θα πάνε όπου είναι φθηνότερα - σε ασιατικούς αερομεταφορείς, συμπεριλαμβανομένων των κινεζικών. Οι ασιατικοί αερομεταφορείς μπορούν να κατακτήσουν πλήρως την αγορά μεταφοράς επιβατών και αγαθών από την Ευρώπη στην Ασία και να πλουτίσουν σε αυτό», λέει ο Ρομάν Γκουσάροφ. Δεύτερον, εάν η Ρωσία έχει προβλήματα με τον στόλο μεγάλων αποστάσεων και οι ρωσικοί αερομεταφορείς δεν μπορούν να πετάξουν μεγάλες αποστάσεις στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, τότε αυτά τα δρομολόγια θα χαρούν επίσης να αναληφθούν από κινεζικές αεροπορικές εταιρείες.

«Πέρυσι, η Ρωσία εξυπηρέτησε 17.000 διαμετακομιστικές πτήσεις στις υπερσιβηρικές (από την Ευρώπη προς την Ασία) και τις διαπολικές διαδρομές (από τις ΗΠΑ στην Ασία). Πρόκειται για 1,5 χιλιάδες πτήσεις το μήνα. Ακόμη και αν οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές εταιρείες αντιπροσώπευαν μόνο τις μισές πτήσεις, αυτό σημαίνει απώλεια 700 πτήσεων το μήνα. Αυτή είναι μια τεράστια απώλεια της αγοράς. Είναι ένα πολύ οδυνηρό χτύπημα. Ενώ η Ρωσία δεν κατάλαβε καν την απώλεια της ευρωπαϊκής κατεύθυνσης. Οι πτήσεις στο εξωτερικό πέρυσι αντιπροσώπευαν μόνο το 21% της συνολικής κίνησης και η Ευρώπη αντιπροσώπευε μόνο ένα δύο τοις εκατό», καταλήγει ο Γκουσάροφ.

Φυσικά, οι Κινέζοι θα υπολογίσουν τους κινδύνους συνεργασίας με τη Ρωσία και θα προσπαθήσουν να αποφύγουν να πέσουν σε δευτερογενείς κυρώσεις. Ωστόσο, το Πεκίνο και η Μόσχα έχουν ήδη ισχυρή εμπειρία στην επιχειρηματική δραστηριότητα και τη διασφάλιση της οικονομικής ανάπτυξης ενόψει των περιορισμών των κυρώσεων.

 

Πηγή: https://vz.ru/economy/2022/3/11/1147920.html