Η συριακή τραγωδία

ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΗΣ ΣΥΡΙΑΣ

Η επικράτηση του συριακού στρατού στη πόλη al Qusayr της επαρχίας Χομς, στα σύνορα με τον Λίβανο, αποδεικνύει ότι ο πόλεμος στη Συρία έχει πάρει τροπή μακράν αυτής που προσδοκούσαν οι εμπνευστές του. Η πολίχνη αυτή των 30 χιλ. κατοίκων έχει στρατηγική σημασία για τη πρόσβαση της Δαμασκού προς τις ακτές της Μεσογείου, όπου κατοικεί το μεγαλύτερο τμήμα των Αλεβιτών και λειτουργεί η ναυτική βάση των Ρώσων, στη πόλη Ταρτούς. Το σημαντικότερο, όμως, στοιχείο των μαχών που διεξάγονται εκεί, είναι η ευρεία συμμετοχή μαχητών της Χετζμπολλάχ, της πανίσχυρης οργάνωσης των σιιτών του Νοτίου Λιβάνου.

Είναι φανερό ότι η αρχική επιδίωξη να εμφανιστεί ο πόλεμος αυτός ως εξέγερση του λαού της Συρίας εναντίον ενός διεφθαρμένου καθεστώτος, ως κρίκος της αλυσίδας ανάλογων επαναστάσεων της «αραβικής άνοιξης», που μεταλλάσσονται γοργά σε «ισλαμικό χειμώνα», δεν πείθει πια κανέναν. Αντιθέτως, αποδείχθηκε ότι ο γενικός σχεδιασμός ήταν ολότελα λανθασμένος. Η γρήγορη ανατροπή του Άσαντ που θα τη διαδεχόταν ένα χαλαρό κρατικό μόρφωμα με τρεις, τέσσερις συνιστώσες (Αλεβίτες στη Λαττάκεια, Κούρδοι στα βορειοανατολικά, Δαμασκός, Χαλέπι, ίσως και Δρούζοι) ή το χάος –ή και τα δύο- και θα άνοιγε το δρόμο για επέμβαση στο Ιράν, δεν επετεύχθη. Αντ’ αυτού άνοιξε το «κουτί της Πανδώρας».

Α. Παρά τις προσπάθειες της δύσης να συγκροτήσει μια αντιπροσωπευτική ηγεσία των ανταρτών, στην πραγματικότητα το κύριο βάρος των επιθέσεων το έχουν οι ακραίοι σαλαφιστές της Jabhat al-Nusra. Το παρακλάδι αυτό της Αλ-Κάιντα ενισχύεται αφειδώς με πετροδόλλαρα από τη Σαουδικής Αραβίας και το Κατάρ. Η δράση των μελών της είναι ανεξέλεγκτη. Βρίσκονται σε ένοπλη αντιπαράθεση με τους αντάρτες του «Ελεύθερου Συριακού Στρατού», που χρηματοδοτούν οι δυτικοί. Οι ακραίοι ισλαμιστές διεκδικούν, και έχουν επιτύχει σε μεγάλο βαθμό, τον έλεγχο της κατάστασης στα ανατολικά της χώρας, κυρίως στις πετρελαιοπηγές, αλλά και στα υψίπεδα Γκολάν απέναντι από το στρατό του Ισραήλ (μια εσκεμμένη κίνηση του Άσαντ). Επιπλέον, προβαίνουν σε πράξεις που προκαλούν παγκόσμια αποδοκιμασία, -όπως η απαγωγή του Ελληνορθόδοξου Μητροπολίτη Χαλεπίου, Παύλου και του Συρορθόδοξου Γιοχάνα Ιμπραχίμ- και φρίκη –π.χ. το απίστευτο βίντεο με τον αντάρτη να τρώει τη καρδιά ενός νεκρού αντιπάλου του.

Β. Πίσω από τον Άσαντ, ενεργοποιήθηκε όλο το «σιιτικό τόξο». Στη Συρία, μαζί με το συριακό στρατό και τους Αλεβίτες, πολεμούν οι μαχητές της Χεζμπολλάχ, σιίτες του Ιράκ (60% της χώρας) και «εθελοντές» από το Ιράν. Το τελευταίο συνεχίζει να εξοπλίζει τον συριακό στρατό, όπως άλλωστε και η Ρωσία που βλέπει τα αδιέξοδα των δυτικών σχεδιασμών με ικανοποίηση.

Γ. Ο πόλεμος έχει επεκταθεί και στο εσωτερικό του Λιβάνου. Ιδιαίτερα στο βόρειο τμήμα της χώρας, όπου συγκατοικούν Σουνίτες και Αλεβίτες, η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου. Οι χριστιανοί, σε Συρία και Λίβανο, μπροστά στην επέλαση των ακραίων ισλαμιστών, και την αγριότητα που επιδεικνύουν απέναντί τους, βλέπουν αρνητικά την εξέγερση και υποστηρίζουν τον Άσαντ. Η κοντόθωρη πολιτική της δύσης και η αλαζονική αυτοπεποίθηση του Ισραήλ έχουν οδηγήσει τα πράγματα σε σημείο που και αυτοί ακόμη οι Μαρωνίτες του Λιβάνου να συνταχθούν με τη Δαμασκό.

Ιδού λοιπόν οι λόγοι, για την πρωτοφανή στην ιστορία του Ισραήλ, συγγνώμη, προς την Τουρκία. Ιδού η αιτία για τις τιμές του Ομπάμπα προς τον Ερντογάν. Ιδού γιατί το PKK υπάκουσε στη «συμβουλή» να αποχωρήσει από τα τουρκικά εδάφη. Διότι κάποιος πρέπει να κάνει τη βρώμικη δουλειά. Να προχωρήσει δηλαδή σε στρατιωτική επέμβαση. Ακόμη και με σαθρές δικαιολογίες, όπως αυτές που το εξειδικευμένο BBC πλάσαρε για χρήση χημικών εκ μέρους του καθεστώτος. Ο «σουλτάνος» αντιλαμβάνεται, όμως, τι σημαίνει στρατιωτική ανάμειξη σε έναν εθνο-θρησκευτικό πόλεμο. Γνωρίζει ότι πέρα από τις αναμφίβολες τεράστιες απώλειες, ανοίγει θέμα κουρδικού και για την Τουρκία και, επιπλέον, εσωτερικής αλεβίτικης αντίδρασης. Γι’ αυτό και δεν ρισκάρει. Έτσι ακόμη και μετά τις φονικές βομβιστικές εκρήξεις στη πόληΡειχανλί, στα σύνορα με τη Συρία, περιορίζεται σε ρητορικούς λεονταρισμούς. Ενώ ταυτόχρονα, επιδιώκει κέρδη από όλους και για όλα (όπως με το σχέδιο Ανάν ΙΙ στην Κύπρο). Ακόμη και από τη Μόσχα επωφελείται ανταλλαγμάτων ώστε να μην επέμβει! Τα περιθώρια, όμως, στενεύουν. Αν ο Άσαντ αντέξει, οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί δεν μπορούν να πετύχουν αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών. Μάλλον θα επιφέρουν τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.

Όσον αφορά βεβαίως στην ελληνική πολιτική παρέμβαση στη συριακή κρίση, αυτή μάλλον δεν υφίσταται. Απλώς παρακολουθεί κι αναμένει. Ακόμη και για το δράμα των χριστιανών της Μέσης Ανατολής, των απογόνων, δηλαδή, των πρώτων χριστιανών -ορθόδοξων, μονοφυσιτών, κοπτών, νεστοριανών- η Ελλάδα δηλώνει, θλιβερά, απούσα…