Στην ζυγαριά της απόφασης για την εισβολή στην Ουκρανία -Συνέντευξη 23.2.22

 Εκπομπή του Λάμπρου Καλαρρύτη - ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ

Αναμφίβολα η απόφαση του Πούτιν να αναγνωρίσει τις αποσχισθείσες δημοκρατίες και κυρίως να στείλει ρωσικό στρατό εντός της Ουκρανίας εξέπληξε τους πάντες. 

Ασφαλώς και δεν είμαστε εντός του μυαλού όσων έχουν πληρέστερη την μεγάλη εικόνα και παίρνουν τις αποφάσεις. 

Ωστόσο, εισβολή του ρωσικού στρατού εντός ουκρανικού εδάφους, ήταν βέβαιο ότι θα δημιουργούσε μια σειρά από αρνητικές συνέπειες για την Μόσχα, που είναι σχεδόν αδύνατο να αρθούν μεσοπρόθεσμα.

1.    Ρήξη με την Ευρώπη, που ουσιαστικά ήταν και ο βασικός στόχος των ΗΠΑ. Όλοι διαπιστώσαμε την αμφιθυμία κυρίως της Γερμανίας και της Γαλλίας για την επιβολή σκληρών κυρώσεων στην Ρωσία μέχρι το διάγγελμα Πούτιν.  Ήταν φανερό ότι εν μέρει ήθελαν να διατηρήσουν τους διαύλους ανοικτούς. Ο Μακρόν για να έχει ρόλο σε μια Ευρώπη με διακριτή πορεία στο διεθνές σύστημα, που θα του έδινε και πόντους στις επικείμενες εκλογές. Και η Γερμανία για τις ισχυρές οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία και πρωτίστως το διακύβευμα του Nord Stream 2, που θα άλλαζε όλα τα δεδομένα στον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης, θα ελαχιστοποιούσε την δυνατότητα των Αμερικανών να τροφοδοτούν με το δικό τους LNG, και θα αχρήστευε το ρόλο της Ουκρανίας.  Η απόφαση Πούτιν ακύρωσε αυτό το στόχο. Βερολίνο και Παρίσι δίνουν πλέον μάχες οπισθοφυλακής. Ο Σολτς πάγωσε τον Nord Stream 2, αν και τον είχε παγώσει προηγουμένως ο Μπάιντεν. 

2.    Οι συμφωνίες Μινσκ έχασαν κάθε ισχύ. Όση τέλος πάντων είχαν μέχρι τώρα ή έστω ότι αποτελούσαν μια βάση πιθανής διευθέτησης του προβλήματος. Δηλαδή, με την απόδοση ενός βαθμού αυτονομίας στις αποσχισθείσες δημοκρατίες και δημιουργώντας ένα κάπως αποκεντρωμένο σύστημα διακυβέρνησης. Αυτό είναι επίσης ένα φιάσκο για την Ευρώπη. Γιατί η πλατφόρμα της Νορμανδίας ήταν Ουκρανία, Ρωσία, Γαλλία, Γερμανία. Βερολίνο και Παρίσι αποδείχθηκαν ανίκανα να επιβάλουν μια διαδικασία ειρήνευσης. Το κύρος τους είναι καταρρακωμένο. Δεν πιστεύουν στην ισχύ τους ούτε οι Ρώσοι, ούτε οι Ουκρανοί, ούτε οι Αμερικανοί, και τώρα ούτε οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι. Διότι όσο και να θέλουν κάποιοι κι εδώ στην Ελλάδα, που διαπιστώνω αυτήν την τάση, να μιλήσουν για ευρωατλαντική ισχύ, η αλήθεια είναι ότι η ισχύς είναι μόνον ατλαντική και αγγλοσαξονική. Κι αυτό θα πλήξει την ίδια την Ευρώπη και την διαδικασία ολοκλήρωσής της. Ίσως πλήξει και πολύ σύντομα τον ίδιο τον Μακρόν προς όφελος της άκρας δεξιάς. 

3. Το αδιέξοδο πλέον της συμφωνίας για την ένταξη ή μη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και τον εξοπλισμό της με προηγμένα οπλικά συστήματα της δύσης. Η αποτροπή αυτής της διαδικασίας μπορεί να γίνει μόνον με την απειλή της βίας ή με την βία. 

4. Ο μοιραίος περιορισμός του ποσοστού των ρωσόφιλών ή περισσότερο των ουδέτερων υπηκόων της Ουκρανίας προς την Ρωσία. Είναι φανερό ότι θα ενταθούν τα αντιρωσικά αισθήματα. Κι αυτό ακυρώνει πιθανές προσδοκίες για αλλαγή του πολιτικού σκηνικού στο μέλλον όπως είχε γίνει με την επαναφορά Γιανουκόβιτς. Γιατί ο πληθυσμιακός όγκος για αυτήν την αλλαγή υπήρχε. Μην ξεχνούμε ότι ο Ζελένσκι νίκησε τον Ποροσένκο σαρώντας στις φιλορωσικές και ουδέτερες περιοχές του νότου, της ανατολής και του κέντρου. Ο Ποροσένκο νίκησε κατά κράτος στην δύση. Αυτό δεν μπορεί να επαναληφθεί υπό τις παρούσες συνθήκες. 

 

Άρα λοιπόν γιατί το έκανε ο Πούτιν; Γιατί προχώρησε σε έναν δρόμο χωρίς επιστροφή; 

Στο σχεδόν μιας ώρας διάγγελμά του της 21^ης Φεβρουαρίου  έκανε μια λεπτομερή ανάλυση των δεδομένων. Αν αρχίσουμε με το ιστορικό υπόβαθρο, που ασφαλώς θέλει συζήτηση αν είναι όντως έτσι ή όπως εγώ νομίζω εν μέρει έτσι. Έχει δηλαδή και πραγματικά στοιχεία αλλά υποτιμά το εθνικό ουκρανικό κίνημα κυρίως στη δύση. Δεν έχει σημασία ότι ήταν κυρίως στην δυτική Ουκρανία. Υπήρξε κίνημα. Και δεύτερο καταδικάζει την λενινιστική πολιτική των εθνοτήτων, που πράγματι έσωσε την εξουσία των μπολσεβίκων αλλά έσωσε και την αυτοκρατορία έστω και με την σοβιετική της μορφή. Γιατί όλες οι άλλες και η οθωμανική και η αυστροουγγρική διαλύθηκαν. 

Για το σήμερα όμως τι είπε; Ότι υπάρχουν τετελεσμένα, που δεν λύνονται με τις συνομιλίες

1.   Πρώτον, οι εγγυήσεις που έδιναν για το ΝΑΤΟ δεν ήταν πραγματικές, έλεγαν ότι απλώς προσωρινά δεν εντάσσεται το Κίεβο γιατί δεν είναι έτοιμο. 

2.   Δεύτερον, η Ουκρανία ήδη εξοπλίζεται, οι ξένες αποστολές δημιουργούν στρατιωτικές βάσεις. 

3.   Τρίτον, ο στόχος είναι να εγκατασταθούν πύραυλοι ακριβώς στα σύνορα που μπορούν να πλήξουν ακόμη και σε 4 λεπτά στόχους εντός της Ρωσίας.

4.   Τέταρτον, η Ουκρανία μπορεί να κατασκευάσει άμεσα πυρηνικά όπλα

5.   Πέμπτον, οι συμφωνίες του Μινσκ δεν εφαρμόζονται από το Κίεβο

6.   Έκτον, υπάρχει απειλή γενοκτονίας στους πληθυσμούς των δύο δημοκρατιών 

7.   Σε αυτά πρόσθεσε τον απόλυτο έλεγχο των ουκρανικών πολιτικών ελίτ από τις ΗΠΑ. 

Θεώρησε δηλαδή ότι οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν πάση θυσία σε νέα τετελεσμένα, που απειλούν άμεσα στην Ρωσία. Και κινήθηκε περίπου όπως και στην Γεωργία. 

 

Μια κίνηση υψηλού ρίσκου γιατί οι κυρώσεις είναι ήδη σοβαρές. Θα πλήξουν την ρωσική οικονομία. Θα πλήξουν την νομισματική της σταθερότητα. Θα δημιουργήσουν δυσαρέσκεια στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα. Γιατί ναι μεν ο λαός υποδέχθηκε με χαρά την απόφαση του Πούτιν. Όμως οι ουκ ολίγοι ευκατάστατοι Ρώσοι θα χάσουν το Μιλάνο, που είπε με χοντροκομμένο και ως μη όφειλε τρόπο ο Μπορέλ. 

Αυτό βεβαίως α οδηγήσει σε έναν μεγαλύτερο αυταρχισμό του πολιτικού συστήματος. Και δεν θα είναι η πρώτη φορά. Κάθε φορά που πιέζεται η Ρωσία γίνεται στο εσωτερικό της πιο αυταρχική, πιο συγκεντρωτική. 

Πόσο μπορεί να αντέξει; Άγνωστο. Έχει πάρει τα μέτρα του. Έχει άλλες αγορές στην Ασία. Αλλά για πόσο. 

Το βασικό εργαλείο πίεσης είναι οι τιμές της ενέργειας. Όσο διαρκεί η κρίση τόσο θα αυξάνονται κι αυτές, τόσο θα εκτοξεύεται η ακρίβεια, τόσο θα υποφέρουν τα μεσαία και χαμηλά στρώματα της Ευρώπης, τόσο θα αγκομαχά η ευρωπαϊκή βιομηχανία. Και δεν μπορούν οι Αμερικανοί με το δικό τους ακριβό LNG να κρατήσουν τις ισορροπίες. 

Το άλλο ερώτημα είναι αν ο στρατός θα μείνει εκεί. Εντός των περιοχών που έχουν αποσχιστεί. Δύσκολο το βλέπω. Γιατί ήδη λόγος γίνεται για τα διοικητικά όρια των δύο δημοκρατιών. Αν δούμε το χάρτη αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για ακόμη σημαντικό έδαφος. Ειδικά στο νότο είναι οι ακτές της Αζοφικής, είναι η Μαριούποολη, είναι τα εδάφη που ζουν και οι ομογενείς μας. Αν προελάσει ο ρωσικός στρατός για να καλύψει τα νώτα της Κριμαίας όλα είναι πιθανά. Ποιος μπορεί να αποκλείσει πλέον το οτιδήποτε. 

Αλλά έτσι κι αλλιώς οι κίνδυνοι έκρηξης είναι πολλοί. Για παράδειγμα. Αν οι εθνικιστικές δυνάμεις που είναι πολλές και ακραίες στην Ουκρανία δημιουργήσουν συνθήκες αβίωτες για ρωσόφιλους πληθυσμούς, αν για παράδειγμα αρχίσουν να αρπάζουν ναούς και μονές από την ορθόδοξη εκκλησία της Ουκρανίας του πατριαρχείου της Μόσχας που είναι και η μεγαλύτερη με 12.500 ενορίες και άλλους τόσους ιερείς, τι θα πράξει η Μόσχα;

 

Η κατάσταση  για την Ελλάδα είναι πολλαπλά επικίνδυνη

1.   Πρώτον, υπάρχει αναμφίβολα ένας αναθεωρητισμός και αγνόηση των διεθνών συνθηκών και της κυριαρχίας άλλου κράτους. Δεν έχει σημασία για ποιο λόγο γίνεται, σημασία έχει ότι γίνεται. Και αυτό είναι κάτι που η Τουρκία το έχει κάνει ιδεολογία. Με το ανιστόρητο όραμα του νεοοθωμανισμού. Βεβαίως, καλό είναι να πούμε ότι η Τουρκία έχει παραβιάσει ουκ ολίγες φορές το διεθνές δίκαιο χωρίς σοβαρές συνέπειες Στην Κύπρο το 74, στη Συρία πρόσφατα  Αλλά και η Δύση καταπάτησε το διεθνές δίκαιο στην Γιουγκοσλαβία. Βομβάρδισε μια ανεξάρτητη χώρα, επειδή ένα τμήμα της, οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου, δεν ήθελε πλέον να ανήκει σε αυτήν. Μπορεί να ήταν βομβαρδισμοί και εισβολή στο όνομα του ανθρωπισμού και της δημοκρατίας, αλλά εισβολή. Δυστυχώς, όταν υπάρχουν εξαιρέσεις έρχεται και η κατάρρευση ενός διεθνούς συστήματος ασφάλειας, το ίδιο να θυμίσω έγινε και με την Κοινωνία των Εθνών, και αυτή διαλύθηκε γιατί επέτρεψε τις εξαιρέσεις. 

3.   Δεύτερον, υπάρχει ο κίνδυνος οι ΗΠΑ να δελεάσουν με δώρα την Άγκυρα να συνταχθεί με την δύση. Και τα δώρα αυτά να προέρχονται από Κύπρο και Ελλάδα. Είδα πρόσφατα και κάποιες δημοσκοπήσεις που ετοιμάζουν το έδαφος για κάποια συμφωνία, δήθεν για διάθεση των δύο λαών για ειρηνική διευθέτηση των διαφορών. Το ζήτημα είναι όμως τις εννοεί για διαφορά η κάθε πλευρά. Στην Κύπρο αντί για την πολιτική των κυρώσεων στην Τουρκία για τις παρανομίες της, που προωθούσε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών κ. Χριστοδουλίδης, έχουμε την προώθηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης από τον κ. Κασουλίδη. Και στην Ελλάδα έχουμε έναν νέο κύκλο διερευνητικών επαφών με την Τουρκία.

4.   Τρίτον η έκρηξη της ακρίβειας λόγω τρων τιμών της ενέργειας. Αν διαρκέσει η κρίση, αν συνεχιστεί το ράλι των τιμών η κοινωνία θα βρεθεί σε δύσκολη θέση. Κι αυτό θα δημιουργήσει και πολιτικές πιέσεις. 

5.   Τέταρτον, είναι το πρόβλημα των Ελλήνων της Μαριούπολης. Μιλούμε για 100 χιλιάδες ανθρώπους. Είναι στην πρώτη ζώνη πυρός. Πού θα πάνε τα γυναικόπαιδα; Οι ηλικιωμένοι; Πόσοι θα θελήσουν να φύγουν και να έλθουν στην Ελλάδα; Πώς μπορεί η Ελλάδα να διαχειριστεί μια τέτοια ανθρωπιστική κρίση; 

Όπως βλέπουμε, δυστυχώς, επηρεαζόμαστε από τα γεγονότα στην Ουκρανία και επηρεαζόμαστε πολύ και άμεσα.