του Γκλεμπ Κουζνετσόφ, πολιτικού επιστήμονα, επικεφαλής
του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων του Επιστημονικού Ινστιτούτου Κοινωνικών Ερευνών (Ρωσία)
Μετά
από συζητήσεις ακόμη και με καταρτισμένους συναδέλφους (η πλειοψηφία τους αυτό που
γνωρίζει για τη Γενοκτονία είναι ότι «οι Τούρκοι κάποτε έσφαξαν τους Αρμένιους
κατά τον ανατολίτικο άγριο τρόπο, τίποτε το ασυνήθιστο για αυτές τις περιοχές»),
προσπάθησα να διατυπώσω τους βασικούς μύθους για την Γενοκτονία, που επιτρέπουν
στην Τουρκία με διάφορους τρόπους να αποφεύγει να αναλάβει την ευθύνη γι’
αυτήν.
1.
Η αντιαρμενική πολιτική υπήρξε «απάντηση στις
προδοτικές ενέργειες στη γραμμή του μετώπου».
Δεν
είναι έτσι!
Η πολιτική του κόμματος
των Νεότουρκων «Ένωση και Πρόοδος» κατέληξε μετά την κατάκτηση της εξουσίας
στην ιδέα της δημιουργίας ενός σύγχρονου μονοεθνικού και μονοθρησκευτικού
κράτους. Τα ιδεολογικά κείμενα, το πρόγραμμα του κόμματος είναι ευρέως
προσβάσιμα. Η ιδεολογία του «Ένωση και Πρόοδος» οδήγησε στην Γενοκτονία των
Αρμενίων, και επίσης, στην Γενοκτονία των Ελλήνων και των άλλων εθνικών
μειονοτήτων στη Τουρκία.
2. «Η
Γενοκτονία δεν είναι ορθό να ονομάζεται γενοκτονία, καθώς διεξήχθη με όχι
συστηματικό τρόπο, με ανατολική αγριότητα, και δεν ομοιάζει καθόλου, για
παράδειγμα, με το Ολοκαύτωμα. Στην πραγματικότητα, δεν υπήρξε ‘‘εξόντωση των
Αρμενίων’’. Απλώς ο λαός, λόγω της μειωμένης πειθαρχίας άσκησε, μιας κι ήταν χρόνια δύσκολα, μεγάλη
αγριότητα -ο πόλεμος και οι Αρμένιοι σαν να υπήρξαν τυχαία θύματα των περιστάσεων".
Δεν είναι έτσι!
Η Γενοκτονία ήταν σχεδιασμένη
και εκτελέστηκε αυστηρά σύμφωνα με αυτό το σχέδιο. Συμπεριελάμβανε:
Α. Εκκαθάριση του στρατού
από τους Αρμένιους (παρά το γεγονός ότι ο Ενβέρ πασά στην περιοχή Σαρίκαμις
σώθηκε από έναν Αρμένιο [στμ. Η μάχη του Σαρίκαμις μεταξύ του ρωσικού και οθωμανικού στρατού κατά τη διάρκεια
του α΄ παγκοσμίου πολέμου, και διήρκησε από τις 22 Δεκεμβρίου 1914 έως τις 17
Ιανουαρίου 1915, με νίκη των Ρώσων] και οι κατηγορίες των
Τούρκων προς την αρμενική πλευρά έχουν ανάλογη αξία με αυτές για προδοσία των
Τατάρων της Κριμαίας ή των Γερμανών του Βόλγα από το καθεστώς της ΕΣΣΔ.
Β. Η εκκαθάριση των ελίτ (επιφανείς
ιερωμένοι, εκδότες, πολιτικοί, ιατροί, διδάσκαλοι, δημοσιογράφοι – πρώτο θύμα
των Τούρκων υπήρξε η αρμενική ελίτ, και μάλιστα όχι τόσο στο μέτωπο του
Καυκάσου, όσο στις μεγάλες πόλεις της Τουρκίας και ιδιαιτέρως στην
Κωνσταντινούπολη).
Γ. Και μόνον έπειτα από
αυτό, έγινε η μαζική μετακίνηση του πληθυσμού, συνοδευόμενη από δολοφονίες,
πείνα, επιδημίες και βία χωρίς προηγούμενο. Ωστόσο, η μαζική εξόντωση, και στην
αρχή και κατά την πορεία των εκτοπισμένων προς τα στρατόπεδα του θανάτου στην
συριακή και ιρακινή έρημο, «συμπεριλαμβανόταν στο αρχικό σχέδιο». Τα στρατόπεδα,
επίσης, δεν είχαν εφόδια, δεν υπήρχαν ούτε οι ελάχιστες προϋποθέσεις για την
επιβίωση των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, που ήσαν έγκλειστοι. Επιπλέον, τους
διοικητές που δεν είχαν αντιληφθεί τα σχέδια των Νεοτούρκων και προσπαθούσαν να
μετατρέψουν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης σε κανονικούς χώρους διαβίωσης για τους εκτοπισμένους,
τους αντικαθιστούσαν με δήμιους. Έτσι αντικατέστησαν τον κυβερνήτη του
Χαλεπίου, ο οποίος θεώρησε καθήκον του να εξασφαλίσει στα στρατόπεδα της Συρίας
κάποιες τουλάχιστον συνθήκες επιβίωσης.
Ξεχωριστό κερασάκι στην
τούρτα του μύθου «για τη μη συστηματικότητα» και το «τυχαίο των θυμάτων»
αποτελούν τα πειράματα σε παιδιά των Αρμενίων κατά την παραγωγή εμβολίων για
τον τουρκικό στρατό. Η γενοκτονία των Αρμενίων και των άλλων εθνικών
μειονοτήτων στη Τουρκία προηγήθηκε της πολιτικής του Χίτλερ, η οποία δανείστηκε
πάρα πολλά στοιχεία από την τουρκική εμπειρία και ως προς την συστηματικότητα,
και ως προς τις ιδεολογική αιτιολόγηση της ανάγκης για την «τελική λύση» και ως
προς τις συγκεκριμένες πρακτικές που ακολούθησε.
3. «Τότε ήταν ένα διαφορετικό κράτος. Ωστόσο, ο
Ατατούρκ οικοδόμησε μια καλή, κοσμική, ευρωπαϊκή Τουρκία, η οποία δεν μπορεί να
απαντά για το παρελθόν, και ορθά δεν αναγνωρίζει την Γενοκτονία, καθώς δεν έχει
προς αυτήν καμία σχέση».
Δεν
είναι έτσι!
Η ιδεολογία του κεμαλισμού
εάν δεν συμπίπτει απολύτως με την ιδεολογία των Νεότουρκων, διακρίνεται από την
εθνικιστική μεροληψία και το εξτρεμισμό. Η ιθαγένεια ταυτίζεται πλήρως με την
εθνικότητα. Ο κεμαλισμός –ειδικά στην αρχή- υποστήριξε ότι ο πολίτης της Τουρκίας
είναι Τούρκος, έχει τουρκικό επώνυμο, τουρκικό τρόπο ζωής, είναι μουσουλμάνος,
έστω και μετριοπαθής, που αναγνωρίζει την υπεροχή της πολιτικής διοίκησης επί της
θρησκευτικής.
Όποιος δεν επιθυμούσε να
ανήκει στο πολιτικό σώμα του έθνους, δηλαδή να «είναι Τούρκος», στερήθηκε τα
δικαιώματά του, ιδιοκτησιακά, πολιτικά, αστικά.
Η σφαγή της Σμύρνης, όπου
έχασαν τη ζωή τους εκατοντάδες χιλιάδες «μη σωστοί άνθρωποι» το 1922, έπειτα
από 7 έτη από την αρχή της γενοκτονίας, είναι η καλύτερη απεικόνιση των
πρακτικών όχι πλέον των Νεοτούρκων αλλά του ίδιου του Κεμάλ.
Φυσικά, για την καταστροφή
της Σμύρνης «ευθύνονται» οι ίδιοι οι Αρμένιοι και οι Έλληνες. «Βλέποντας πως οι Αρμένισσες πυρπολούσαν την
υπέροχη Σμύρνη, οι στρατιώτες του στρατού του Ατατούρκ αγανάκτησαν και δεν
μπορούσαν να σταματήσουν μέχρι να τους σκοτώσουν όλους».
Ο Κεμάλ αφού πήρε την
εξουσία έλεγξε τα πορίσματα όλων των δικών εναντίον των δημίων, που έλαβαν χώρα
στη Τουρκία έπειτα από την πτώση της κυβέρνησης της «Ένωσης και Προόδου», και
διέταξε να καταστραφούν όλα τα υλικά αυτών των δικών και τα αποδεικτικά στοιχεία
της Γενοκτονίας.
Η
σημερινή Τουρκία θεμελιωμένη στον κεμαλισμό, αν και κάπως αναθεωρημένο από τον
Ερντογάν που τον έστρεψε από το νεωτεριστικό ύφος της δεκαετίας του 1920 προς τη
«δύναμη και κυριαρχία» που είναι της μόδας στις αρχές του 21ού αιώνα, στηρίζεται
πάντοτε επάνω στα αποτελέσματα της Γενοκτονίας. Η ευημερία των παλαιών ελίτ σε
μεγάλο βαθμό σχετίζεται με την λεηλασία των εθνικών μειονοτήτων κατά την
διάρκεια της «οικοδόμησης της Νέας Τουρκίας».
Ακριβώς
αυτή η σαφής κατανόηση του ρόλου που έπαιξε η Γενοκτονία στην σύσταση της
σύγχρονης, «μονοεθνικής, μονοθρησκευτικής Τουρκίας» είναι που την καθιστά τόσο
επιθετική και αρνητική σε οποιαδήποτε συζήτηση για την καταδίκη της Γενοκτονίας.
Η καταδίκη αυτή πρόκειται ουσιαστικά – και δεν μπορεί κανείς να το
αμφισβητήσει- επίθεση στην ίδια την ουσία του κεμαλικού κράτους. Στο «λαμπρό
αστέρι στο σκότος των ετών της δεκαετίας του 1920», κατά την έκφραση του
Χίτλερ.
Ντροπή
δεν είναι ότι οι Τούρκοι προσπαθούν να υπερασπιστούν αυτό που θεωρούν ως ταυτότητά
τους, με αυθαίρετα επεξεργασμένα επιχειρήματα.
Ντροπή
είναι ότι πολλές χώρες, ακόμη και σήμερα, δεν αναγνωρίζουν την Γενοκτονία των
Αρμενίων και των άλλων εθνικών μειονοτήτων στο έδαφος της σημερινής Τουρκίας.
Ντροπή
είναι ότι η πληροφόρηση γι’ αυτό το έγκλημα εναντίον της ανθρωπότητας, χωρίς το
οποίο ήταν πολύ πιθανό να μην συνέβαιναν και πολλά άλλα εθνικιστικά εγκλήματα
του 20ού αιώνα σε πολλές χώρες, δεν διαδίδεται τόσο ευρέως, όπως η πληροφόρηση
για το Ολοκαύτωμα.
Πηγή:
και
αναδημοσίευση στο https://m.vz.ru/opinions/2019/4/25/975041.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου