Τι συμφωνήθηκε στο Σότσι;

Το παρασκήνιο με την επίθεση στο Ιντλίμπ επιλύθηκε με έναν αναπάντεχο τρόπο – με την ακύρωση της επίθεσης. Αυτήν την υπόσχεση έδωσε η Ρωσία προς την Τουρκία. Αλλά ακόμη δεν είναι σαφές ποια είναι τα ανταλλάγματα που πήρε η Ρωσία. Μπορεί το κέρδος να είναι οικονομικό – η τουρκική αγορά ανοίγει για τα ρωσικά προϊόντα. Μπορεί να είναι άυλο – ο πατριάρχης Βαρθολομαίος θα παύσει τις προσπάθειές του να αποσπάσει την ουκρανική εκκλησία από την ρωσική. Σαν να λέμε, ανταλλάσσουμε το Ιντλίμπ με την Κωνσταντινούπολη;

Επιτεύχθηκε η επίλυση του σοβαρού αυτού προβλήματος, με συμφωνημένες αποφάσεις. Έτσι ο Πούτιν, το βράδυ της Δευτέρας, εκτίμησε τα αποτελέσματα των συνομιλιών στο Σότσι με τον Ερντογάν για την κατάσταση στο Ιντλίμπ. Το βασικό σημείο της συμφωνίας είναι η δημιουργία στην επαρχία αυτή μιας αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης, που στην ουσία πρόκειται για διαίρεση σφαιρών επιρροής.

Αυτό είναι πολύ σημαντικό, δεδομένου ότι γύρω από το Ιντλίμπ είχε οξυνθεί επικίνδυνα η ένταση, και ώρα με την ώρα, αναμενόταν μεγάλης κλίμακας επίθεση στο τελευταίο καταφύγιο των εναπομεινάντων ανταρτών. Ταυτοχρόνως, η Ρωσία αναδείκνυε καθημερινώς όλες τις εξελίξεις, όπως για το ότι τα «λευκά κράνη» ετοίμαζαν προβοκάτσια με χημικά στην επαρχία.

Η αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, για την οποία συμφώνησαν Πούτιν και Ερντογάν, πρέπει να πάει πέρα από την τωρινή γραμμή του μετώπου, μεταξύ των ανταρτών (πολλοί εκ των οποίων βρίσκονται υπό την προστασία της Τουρκίας) και του κυβερνητικού στρατού. Η συμφωνημένη ζώνη οριοθέτησης θα εμφανιστεί στις 15 Οκτωβρίου. Το βάθος του ουδέτερου εδάφους θα είναι 15-20 χλμ. Η περιπολία στην περιοχή θα ανατεθεί στη ρωσική στρατιωτική αστυνομία και στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Πού ακριβώς θα περνά η νέα ρωσο-τουρκική συνοριακή γραμμή ακόμη δεν ανακοινώθηκε. Οι εμπειρογνώμονες υποθέτουν, ότι ως βάση χάραξης θα ληφθεί ο αυτοκινητόδρομος Χαλεπιού Λαττάκειας.

«Μέχρι τις 10 Οκτωβρίου, με πρόταση του προέδρου της Τουρκίας, θα αποσυρθούν απ’ αυτήν την ζώνη ο βαρύς οπλισμός, τα τανκς, εκτοξευτές πυραύλων, όπλα και όλμοι όλων των ομάδων της αντιπολίτευσης. Τον έλεγχο θα τον αναλάβουν τμήμα του τουρκικού στρατού και της ρωσικής στρατιωτικής αστυνομίας» τόνισε ο Πούτιν.

Σύντομα μετά το τέλος της συνάντησης των δύο προέδρων ο υπουργός Άμυνας Σόιγκου ανακοίνωσε, ότι η επίθεση στο Ιντλίμπ ακυρώνεται. Σημειώνουμε ότι ακόμα και την παραμονή το υπουργείο Άμυνας κατηγορούσε τους φιλότουρκους μαχητές από το Ιντλίμπ για βομβαρδισμούς στην επαρχία Χαλεπίου. Αλλά τώρα, στο πλαίσιο της επίσκεψης Ερντογάν, τα δύο υπουργεία άμυνας υπέγραψαν μνημόνιο για την σταθεροποίηση της κατάστασης στη ζώνη αποκλιμάκωσης στο Ιντλίμπ. «Τις επόμενες ώρες θα συμφωνήσουμε μαζί τους (Τούρκους) όλες τις θέσεις που αναφέρονται σε αυτό το έγγραφο», παραθέτει το TASS τα λόγια του Σόιγκου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι παράλληλα με τις δηλώσεις για το Ιντλίμπ, ο Πούτιν έκανε και καθαρά οικονομικού ενδιαφέροντος παρατηρήσεις, που φαίνεται να μην σχετίζονται με τον πόλεμο στη Συρία. «Με τη σειρά μας προσβλέπουμε στη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την προώθηση στην αγορά της Τουρκία ρωσικών προϊόντων».

«Είναι βέβαιο, η επέκταση της πρόσβασης των ρωσικών αγαθών στην τουρκική αγορά μπορεί να είναι μέρος της συμφωνίας για το Ιντλίμπ» αναφέρει ο διευθυντής του Κέντρου Ερευνών της Μέσης Ανατολής και Κεντρικής Ασίας Σεμιόν Μπαγκντασάρωφ. «Είναι μια καλή συμφωνία. Εμείς δεν διεξάγουμε στρατιωτική επιχείρηση και σε αντάλλαγμα κάντε μας εμπορικές παραχωρήσεις». Πρόσθεσε όμως ότι αυτή μπορεί να μην είναι η μοναδική παραχώρηση εκ μέρους της Τουρκίας. «Θα θεωρούσα λογικό να έχει ζητηθεί από τις τουρκικές αρχές να επηρεάσουν τον πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο με αφορμή την αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο Βαρθολομαίος τελεί ολοκληρωτικά υπό τον έλεγχο των τουρκικών υπηρεσιών και σίγουρα μπορούν να τον επηρεάσουν».

Αν είναι έτσι, τότε είναι προφανές το συνολικό όφελος της συμφωνίας για τη Ρωσία. Παραμένει να δούμε εάν η συμφωνία θα λειτουργήσει στην πράξη.

«Αυτό το σχέδιο, που τώρα υπονοείται, προβλέπει την χρήση του δρόμου Μ-5, που συνδέει το Χαλέπι με την Λαττάκεια, για τον οποίο ο ίδιος ο Πούτιν είπε ότι θα πραγματοποιούνται κοινές περιπολίες Ρώσων και Τούρκων στρατιωτικών αστυνομικών», τόνισε ο ανατολιστής Αντόν Μαρντάσωφ. Ο ίδιος εκτιμά ότι «τώρα στη γραμμή αντιπαράθεσης στο Ιντλίμπ απέναντι από τις δυνάμεις του Άσαντ είναι φιλοτουρκικές δυνάμεις, και όχι οι ακραίοι ισλαμιστές της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ – οργάνωσης που δημιουργήθηκε πέρυσι τον Φεβρουάριο, και ο πυρήνας της προέρχεται από την Τζεμπχάτ αλ Νούσρα». Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ είναι η οργάνωση που έχει αναδειχθεί σε νούμερο ένα κίνδυνο στην περιοχή. «Η εφαρμογή της συμφωνία προβλέπει ότι θα υποχωρήσουν σε πρώτη φάση οι φιλοτουρκικές ομάδες» Πιστεύει ότι η καθυστέρηση στην απόσυρση μπορεί να δημιουργήσει ένταση, αλλά και το να γίνει ταχύτατα η απόσυρση είναι επίσης λάθος.

Το σενάριο το οποίο ακούγεται τώρα, προβλέπει την καταστολή των ακραίων ισλαμιστικών ομάδων εντός της Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ, τη διάλυση ορισμένων άλλων ομάδων αυτής της οργάνωσης, που αποτελείται από τους Σύριους, και η μεταφορά τους σε φιλοτουρκικές ομάδες, υποστηρίζει ο Μαρντάσωφ. «Κατ΄ αρχάς αυτό είναι δυνατό να γίνει. Η Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό την ιδεολογία της, έχει απαρνηθεί τον ακραίο ριζοσπαστισμό, και πολλές ομάδες αποτελούνται από Σύριους, που εντάχθηκαν σ’ αυτήν όχι με βάση ιδεολογικών αρχών».

Ο εμπειρογνώμονας προβλέπει ότι η αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη δεν θα λειτουργεί χωρίς πρόβλημα. «τα σύγχρονα όπλα επιτρέπουν να βληθεί από μακριά και η αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη και ο αυτοκινητόδρομος Μ-5».

Κάποιοι δεν αποκλείουν η συμφωνία να ανατραπεί όχι μόνον από τους ακραίους ισλαμιστές αλλά και από τους δυσαρεστημένους στρατιωτικούς του Άσαντ. Οι κυβερνητικές δυνάμεις κατ’ αρχήν επιθυμούν για μια επίθεση στο Ιντλίμπ, εάν όχι άμεσα τότε στο μέλλον. Να σημειωθεί ότι για την Δαμασκό δεν είναι πολύ επωφελές το πάγωμα του νέου στάτους κβο και η διατήρηση της περιοχής προστασίας. Ωστόσο, σημειώνει ο Μαρντάσωφ, η ύπαρξη της συμφωνία Ρωσίας και Τουρκίας βολεύει προσωρινά την Δαμασκό, ως μέσο πίεσης, ως απειλή προς τους Κουρδους της Συρίας και τις αποσχιστικές τους επιδιώξεις. Οι Κούρδοι φοβούνται ότι θα πρέπει να πολεμήσουν σε δύο μέτωπα και εναντίον της Τουρκίας και εναντίον του Άσαντ, αναφέρει ο Μαρντάσωφ. Ωστόσο δεν είναι σίγουρο ότι η υπομονή της Δαμασκού θα κρατήσει για πολύ.

Πηγή: https://vz.ru/politics/2018/9/17/942188.html