Γιατί καθηλώθηκε ο τουρκικός στρατός έξω από την Αλ Μπαμπ;

Του Metin Curcan

Η Τουρκία βρίσκεται στον 5ο μήνα της Επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη» στη βόρεια Συρία. Τα στρατεύματα έχουν ολοκληρώσει τις πρώτες δύο φάσεις της επιχείρησης, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την εκκαθάριση της Τζαραμπλούς από το Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) και την δημιουργία μια ελεύθερης ζώνης από το ΙΚ κατά μήκος των συνόρων μεταξύ της Αλ Ράι και της Τζαραμπλούς, μήκους 60 χλμ.

Σ’ αυτές τις δύο φάσεις, το ΙΚ εκδιώχθηκε από 22 χωριά και κωμοπόλεις μεταξύ της Αζάζ και της Τζαραμπλούς. Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός (ΕΣΣ) και ο τουρκικός στρατός ελέγχουν τώρα μια έκταση 1.870 τ.χλμ. Οι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες συμφωνούν ότι αυτές οι φάσεις, που πραγματοποιήθηκαν από τις τουρκικές ειδικές δυνάμεις και μονάδες του ΕΣΣ, ήσαν στρατιωτικά επιτυχείς. Η τρίτη φάση της επιχείρησης, που στόχευε στην κατάληψη της Αλ-Μπαμπ, ξεκίνησε στις αρχές Δεκεμβρίου. Τη δεύτερη εβδομάδα οι επιτιθέμενες δυνάμεις έφθασαν τα προάστια της πόλης από τα δυτικά και τα βόρεια. Με την ενίσχυση των τουρκικών δυνάμεων, που επιχειρούν γύρω από την Αλ Μπαμπ, με νέα τάγματα καταδρομέων και θωρακισμένες μονάδες, ο αριθμός του τουρκικού στρατού στην περιοχή της Αλ Μπαμπ έφθασε στο επίπεδο των δυνάμεων του ΕΣΣ. Η δυναμική της επιχείρησης στο εξής καθοριζόταν όχι πλέον από τον ΕΣΣ αλλά από τον τουρκικό στρατό. Παρ’ όλες τις προσπάθειες, οι τουρκικές δυνάμεις, που μετρούν ήδη την απώλεια 47 στρατιωτών, έχουν καθηλωθεί στο λόφο Aqil δυτικά της Αλ Μπαμπ.

Σύμφωνα με την τουρκική στρατιωτική διοίκηση 1.775 μαχητές του ΙΚ έχουν εξουδετερωθεί από την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη». Από αυτούς 1.518 έχουν σκοτωθεί και 257 έχουν τραυματιστεί. Στην ίδια επιχείρηση 310 μαχητές των Κουρδικών Μονάδων Λαϊκής Προστασίας (YPG) που η [τουρκική] κυβέρνηση είπε πως συνδέονται με το PKK, επίσης εξουδετερώθηκαν. Η τουρκική αεροπορία έκανε λόγο για ρίψη 1.233 βομβών σε 1.141 στόχους του ΙΚ, και οι στρατιώτες εξουδετέρωσαν 2.845 αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς. Πηγές ανέφεραν στο Al Monitor ότι στην Άγκυρα επικρατεί μεγάλη δυσαρέσκεια επειδή οι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν τη Τουρκία, η οποία, όπως είπαν, είναι το μοναδικό μέλος του ΝΑΤΟ που πολεμά με επιτυχία το ΙΚ και το μοναδικό μέλος του ΝΑΤΟ που πολεμά το ΙΚ στην Αλ Μπαμπ.

Πολλοί στη Τουρκία αναρωτιούνται για το οικονομικό κόστος της επιχείρησης. Ακριβή στοιχεία δεν είναι ακόμη διαθέσιμα, επειδή κανέναν από τα ΜΜΕ ή τις στρατιωτικές πηγές που ήλθε σε επαφή το Al Monitor δεν έχει κάνει κάποια σοβαρή μελέτη επί του θέματος. Προφανώς οι αεροπορικές έξοδοι, τα πυρομαχικά και οι θωρακισμένες μονάδες είναι ανάμεσα στα πιο σημαντικά στοιχεία που επιβαρύνουν το κόστος.

Σύμφωνα με τις λίστες των κατεστραμμένων, κτυπημένων ή χαμένων θωρακισμένων οχημάτων που είδαν το φως της δημοσιότητας και δεν διαψεύστηκαν από τις επίσημες πηγές είναι

·         10 τανκς Leopard 2A4,

·         1 τανκ M-60,

·         2 οχήματα μάχης πεζικού,

·         1 βελτιωμένο τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού και

·         2 τεθωρακισμένα οχήματα Cobra.

Τα παραπάνω βγήκαν εκτός μάχης, κυρίως, στη μάχη στο λόφο Aqil, που λαμβάνουν χώρα σκληρές συγκρούσεις από τις 20 Δεκεμβρίου.

Από την επισκόπηση της κατάστασης είναι φανερό ότι οι Τούρκοι που σχεδίασαν την επιχείρηση δεν είχαν προβλέψει την αποφασιστικότητα του ΙΚ στην Αλ Μπαμπ, καθώς οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και οι μονάδες του ΕΣΣ κατέλαβαν μάλλον εύκολα τη Τζαραμπλούς με μια γρήγορη επίθεση και χωρίς τη χρήση αρμάτων. Τώρα, η Άγκυρα έχει προβλήματα αντιμετωπίζοντας την ισχυρή άμυνα του ΙΚ. Η οργάνωση αυτή, όπως και στη Μοσούλη, χρησιμοποιεί με επιτυχία οχήματα που μεταφέρουν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς (VBIED), υπόγειες σήραγγες και αντιαρματικούς πυραύλους.

Το ΙΚ χρησιμοποιεί VBIED για να αποδιοργανώνει το σχεδιασμό του εχθρού, την οργάνωση και το ηθικό του. Με τις σήραγγες διατηρεί υψηλή κινητικότητα παρά τις αεροπορικές επιθέσεις. Με τις αποτελεσματικές επιθέσεις με τους αντιαρματικούς πυραύλους το ΙΚ μειώνει τις κινήσεις του εχθρικών αρμάτων και περιορίζει το συντονισμό με τις μονάδες του πεζικού. Αυτή η στρατηγική μάχης καθιστά ικανό το ΙΚ να διατηρεί υπεροχή στο πεδίο της μάχης ακόμη κι όταν είναι σε άμυνα.

Οι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες διαφωνούν εάν η επιχείρηση στην Αλ Μπαμπ θα έπρεπε να γίνει από τις ειδικές δυνάμεις, μια επίθεση από καταδρομείς, ή επίθεση πεζικού με άρματα μάχης. Θα έπρεπε η πολιορκία της Αλ Μπαμπ να διευθύνεται από αξιωματικό των ειδικών δυνάμεων ή από ανώτερο διοικητή των τεθωρακισμένων, δεδομένης της επιτακτικής χρήσης των τεθωρακισμένων μηχανοκίνητων μονάδων;

Οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις πρέπει να ασχοληθούν με τους μαχητές του ΕΣΣ που στερούνται πειθαρχίας, παρά τις προσπάθειες να τους κρατήσουν σε τάξη. Άλλα προβλήματα, τα οποία δεν αναφέρονται συχνά, είναι επίσης η έλλειψη κανονικότητας στον υλικοτεχνικό εφοδιασμό, και οι καταρρακτώδεις βροχές και η ομίχλη που εμποδίζουν τις αναγνωρίσεις από τα drones και την αεροπορική κάλυψη.

Το σημαντικότερο εμπόδιο είναι ο έλεγχος από το ΙΚ του δρόμου προς τη Ράκκα, ο οποίος χρησιμοποιείται για την λήψη ενισχύσεων και την διεξαγωγή αποχωρήσεων.

Θα μπορούσε επίσης να υπάρχει και μια διπλωματική αιτία για την παρατεταμένη πολιορκία της Αλ Μπαμπ. Κάποιες πηγές στην Άγκυρα είπαν στο Al Monitor ότι η Τουρκία στην πραγματικότητα θέλει η ίδια να καθηλώσει την πολιορκία και να αναβάλει τις αποφάσεις, μέχρι να κάνει εκτίμηση για την διοίκηση του νέου προέδρου των ΗΠΑ, του Ντόναλντ Τραμπ. Κάποιοι αξιωματούχοι λένε ότι η Άγκυρα προτιμά να περιμένει και να εκτιμήσει την πολιτική για το συριακό πρόβλημα από την νέα διοίκηση και αν οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν το κουρδικό εθνικιστικό «Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης», πριν αποφασίσει το επόμενο βήμα προς την Αλ Μπαμπ.

Τέλος υπάρχει το ζήτημα που πρέπει να καταλήξουμε, αν η πολιορκία της Αλ Μπαμπ συνιστά ένα ρίσκο ή μια ευκαιρία για το συνταγματικό δημοψήφισμα, που αναμένεται να διεξαχθεί τον Απρίλιο. Οι προτεινόμενες αλλαγές θα διευρύνουν τις εξουσίες του Ταγίπ Ερντογάν. Πολλοί αντιλαμβάνονται ότι μια απόφαση από τον Ερντογάν την παραμονή του δημοψηφίσματος θα μπορούσε να κρίνει τα πάντα. Ο Ερντογάν μπορεί να επιθυμεί να επιταχύνει την επιχείρηση της Αλ Μπαμπ, ώστε να την εμφανίσει ως στρατιωτική νίκη. Έχει αρκετό χάρισμα και τα μέσα ενημέρωσης για να το κάνει. Αλλά αν η επιχείρηση αποτύχει και η Αλ Μπαμπ δεν καταληφθεί, αυτό θα μπορούσε να αυξήσει τα «όχι» στο δημοψήφισμα.

Πολλοί ειδικοί αναρωτιούνται εάν με τη βελτίωση του καιρού και τη πιθανή στήριξη από τον Τραμπ η Τουρκία θα ξεκινήσει μια μεγάλη επίθεση για την κατάληψη της ΑΛ Μπαμπ τον Φεβρουάριο. Το ερώτημα είναι αν ο Ερντογάν βλέπει την Αλ Μπαμπ ως ρίσκο ή μια ευκαιρία για το προσεχές δημοψήφισμα. Έπειτα από το θάνατο 5 Τούρκων στρατιωτών από VBIED και τον τραυματισμό 9 άλλων κοντά στην Αλ Μπαμπ, ο Ερντογάν χωρίς αμφιβολία πρέπει να το σκεφθεί πολύ σοβαρά.

Πηγή : http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2017/01/turkey-syria-euphrates-shield-al-bab-offensive-stalls.html