Στενότερη η ρωσσο-τουρκική βιομηχανική συνεργασία

Η Ρωσσία αγοράζει ετησίως μηχανές και μηχανολογικό εξοπλισμό ύψους 27 δις δολ. Οι Τούρκοι κατασκευαστές δήλωσαν ότι είναι έτοιμοι να διευρύνουν τη συνεργασία τους σε αυτόν τον τομέα με τη Ρωσσία, στην οποία η Δύση έχει επιβάλει σχετικές κυρώσεις. Ωστόσο πολλοί ειδικοί λένε ότι τώρα έχουμε μόνον έναν δρόμο για εισαγωγή μηχανολογικού εξοπλισμού, την Κίνα…

Σε γενικές γραμμές, η Τουρκία εδώ και καιρό βρίσκεται σε μια από τις υψηλότερες θέσεις μεταξύ των καλύτερων εμπορικών εταίρων της Ρωσσίας – στη παρούσα φάση είναι κοντά στην 6^η. Μεταξύ της Ρωσσίας και της Τουρκίας προχωρούν φιλόδοξα σχέδια στο τομέα της ατομικής ενέργειας. Και οι τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες έχουν παραδοσιακά πολύ έντονη παρουσία στη ρωσσική αγορά –τόσο στη Μόσχα όσο και στις περιφέρειες της Ρωσσικής Ομοσπονδίας. Την ίδια ώρα στους επιχειρηματικούς κύκλους του νοτίου εταίρου μας όλο και συχνότερα εγείρεται το ζήτημα της ένταξης της Τουρκίας στην Ευρασιατική Οικονομική Ένωση. Εδώ όμως προκύπτει ένα στοιχείο που δεν το αναφέρουν: η πολύ ενεργητική συνεργασία της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ. Ωστόσο, όπως φαίνεται, είναι θέματα διαφορετικής τάξεως. Άλλο μπίζνες, άλλο στρατιωτικά ζητήματα.  

«Θα γελάσετε, αλλά τα συστατικά κείμενα της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας δεν περιορίζουν την οικονομική συνεργασία των μελών και συμμάχων με χώρες εναντίον των οποίων έχουν εισαχθεί ιδιαίτερες, εξατομικευμένες και τομεακές κυρώσεις!» –είπε στη κουβέντα που είχαμε το μέλος της «Διεθνούς Ένωσης Νομικών», σύμβουλος του Κοινωνικού Επιμελητηρίου της ΡΟ κ. Ίγκορ Σμιντ. «Οι κανόνες λειτουργίας του ΝΑΤΟ διαμορφώθηκαν πριν από καιρό, και τότε απλά δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί ανάλογη κατάσταση, όπως είναι σήμερα στον κόσμο. Δηλαδή κανείς δεν μπορεί να απαγορεύσει στη Τουρκία να συνεργασθεί με τη Ρωσσία στην οικονομική σφαίρα. Αλλαγές στις κανονιστικές πράξεις του ΝΑΤΟ γίνονται σπάνια, είναι μια διαδικασία μακρά και περίπλοκη, και η Τουρκία αυτό το εκμεταλλεύεται έξυπνα».

«Σχετικά με την αξιοπιστία της Τουρκίας ως εταίρου σημειώνω, ότι αυτή η χώρα σε καμία περίπτωση δεν συντάχθηκε με τις κυρώσεις, που λήφθηκαν εναντίον της Ρωσσίας από μερικές χώρες και, αντιθέτως, πρότεινε να διευρυνθεί η συνεργασία μεταξύ άλλων στο φυσικό αέριο αλλά και στο στρατιωτικό τομέα»– είπε σε συνέντευξή του στη Pravda.Ru ο αρχισυντάκτης του περιοδικού «Πατριωτικό Οπλοστάσιο», μέλος του συμβουλίου εμπειρογνωμόνων της Στρατιωτικο-βιομηχανικής Επιτροπής της Ρ.Ο. κ. Βίκτωρ Μουραχόβσκι. «Και τώρα, πραγματικά, θέλουμε να εργαστούμε ιδίως με τη Τουρκία στην παροχή του αναγκαίου μηχανολογικού εξοπλισμού. Αρκεί να αναφέρουμε ότι, στη χώρα μας δραστηριοποιούνται πολλές τουρκικές και μεικτές ρωσσο-τουρκικές εταιρείες και μερικά εκατομμύρια Ρώσσοι ταξιδεύουν ετησίως στη Τουρκία. Η Τουρκία ήδη δήλωσε ότι δεν πρόκειται να επιμείνει στην ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και λαμβάνοντας υπ’ όψιν την τρέχουσα πολιτική της ΕΕ προς τη Ρωσσία, αυτό είναι πολύ σημαντικό γεγονός. Η Τουρκία ως εταίρος ήδη απέδειξε την αξιοπιστία της!».       

Παρ’ όλα αυτά, ο εμπειρογνώμων θεωρεί, ότι η χώρα μας δεν πρέπει «κρεμαστεί» μόνον από την Κίνα ή την Τουρκία. Για παράδειγμα, υπάρχουν ισχυρές βιομηχανικές δυνάμεις, όπως η Νότιος Κορέα, η Ταϊβάν, η Βραζιλία. Αν και η Τουρκία τις τελευταίες δεκαετίες στην αγορά μηχανημάτων και μηχανολογικού εξοπλισμού εκπροσωπείται κάτι παραπάνω από αξιοπρεπώς, γι’ αυτό και επιδιώκει να προωθήσει την εξαγωγή τους παντού, ανεξάρτητα από τις πολιτικά εμπόδια. 

«Θέλω να πω ότι οι εκτιμήσεις στη Δύση, πάνω από όλα αυτή του Ομπάμπα, ότι δήθεν η ρωσσική οικονομία έχει θρυμματιστεί και η Ρωσσία βρίσκεται σε σκληρή απομόνωση, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα» –εκτιμά ο επικεφαλής του τομέα Προβλημάτων Περιφερειακής Ασφάλειας του «Κέντρου Αμυντικών Αναλύσεων» του  Ρωσσικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών κ. Σεργκέι Γιερμακώφ, με τον οποίο επικοινωνήσαμε. «Και στην παρούσα φάση και οι επιχειρηματίες, αλλά και οι χώρες οι οποίες υποστηρίζουν τους δικούς τους επιχειρηματίες και κατασκευαστές, βλέπουν τον κόσμο πιο ευέλικτα και ευρύτερα, αποκλειστικά με βάση τα δικά τους συμφέροντα. Και η Τουρκία αποτελεί ακριβώς ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Υπό αυτή την έννοια συνιστά έναν αξιόπιστο εταίρο για τη Ρωσσία. Δηλαδή για τη Τουρκία υπάρχουν τα ιδιαίτερα συμφέροντά της και αυτά βρίσκονται πάνω από μερικές πολιτικές συγκυρίες. Παρά το γεγονός ότι η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και παραδοσιακά ανήκει στο δυτικό στρατόπεδο, εντούτοις παίζει το δικό της παιχνίδι, επειδή δίνει προτεραιότητα στα δικά της εθνικά συμφέροντα», λέει ο εμπειρογνώμων. «Και εάν αυτή η συνεργασία τής είναι επωφελής, τότε και εμείς έχουμε καλές προοπτικές» πρόσθεσε ο Σεργκέι Γιερμακώφ.  

Η Pravda.Ru έγραψε πολλές φορές ότι, αν και η τεχνολογική συνεργασία σε μια σειρά τομέων των ΗΠΑ και των κρατών της Ε.Ε. έχουν ήδη παγώσει, η επιλογή προμηθευτών είναι πολύ μεγάλη. Και η ίδια η Τουρκία θεώρησε στην παρούσα φάση ως ευκαιρία όχι μόνον να διατηρήσει την κερδοφόρα ροή των Ρώσσων τουριστών αλλά και να επεκταθεί στη σφαίρα των μηχανικών και τεχνολογικών κατασκευών. Οι Τούρκοι επιχειρηματίες, που έρχονται συχνά στη Ρωσσία, συναγωνίζονται για να μας πείσουν ότι στη Τουρκία μπορούμε να αποκτήσουμε όποιο τεχνολογικό εξοπλισμό επιθυμούμε για όποιον παραγωγικό τομέα θέλουμε. Την ενεργοποίηση της επιχειρηματικής συνεργασίας της Ρωσσίας με τη Τουρκία αποδεικνύουν και τα πολυάριθμα δημοσιεύματα, που βλέπουν το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα. Ωστόσο, μια τέτοια συνεργασία στο τομέα των μηχανικών κατασκευών δεν παρουσιάστηκε πρόσφατα και ούτε στο φόντο των δυτικών κυρώσεων, έχει τη δική της ιστορία –αν και μικρή, αλλά ιδιαίτερα θετική.  Έτσι η δραστηριότητα της Ένωσης Εξαγωγέων Μηχανών και Εξοπλισμού, η οποία ιδρύθηκε στη Τουρκία το 2002 ήταν εξαρχής προσανατολισμένη στη συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομίας της Ρ.Ο.. Ας αναφέρουμε ότι η Ένωση αυτή είναι η μοναδική στη Τουρκία, περιλαμβάνει τους εξαγωγείς μηχανικών κατασκευών, και έχει μέλη της 8.000 Τούρκους εξαγωγείς.  

Η ποιότητα των τουρκικού τεχνολογικού εξοπλισμού και των μηχανών αποδεικνύεται από το γεγονός ότι το 2013 η Τουρκία εξήγαγε τεχνολογία ύψους 5,5 δις δολ, και προς τη Γερμανία το ποσοστό των εξαγωγών αυτών έφτασε στο 16,7%! Και οι Γερμανοί σε κάθε περίπτωση για να αγοράσουν τεχνολογία από κάποιους… Η Γερμανία θεωρείται αναγνωρισμένα ο ηγέτης της ΕΕ στο τομέα των μηχανικών κατασκευών.  Και ακόμη αυτό το γεγονός:  σήμερα η Τουρκία προμηθεύει με μηχανές και εξοπλισμό πάνω από 200 χώρες στον κόσμο, και έχει καθιερωθεί στη παγκόσμια αγορά ως παραγωγός ποιοτικής τεχνολογίας. Αλλά το 60% των εξαγωγών της κατευθύνεται προς την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ. Έτσι, οι Τούρκοι επιχειρηματίες δεν μπορούν ακόμη να υπερηφανεύονται για τις επιτυχίες τους στη συνεργασία με τη Ρωσσία. Αλλά σήμερα οι Τούρκοι, οι εκπρόσωποι της Ένωσης, με μεγαλύτερη ένταση δηλώνουν δημοσίως ότι θα ήθελαν συνεργασίας να δημιουργήσουν ανάλογο μοντέλο όπως αυτό με την ΕΕ και με τη Ρωσσία. Ακόμη περισσότερο οι Τούρκοι υπόσχονται ευελιξία στην τιμολογιακή πολιτική, αντιλαμβανόμενοι ότι το ρούβλι σήμερα και, ας πούμε, ένα χρόνο πριν έχει μεγάλη διαφορά. Γι’ αυτό και οι τουρκικές εταιρείες, οι οποίες σήμερα δραστηριοποιούνται στη Ρωσσία, μείωσαν αρκετά τις τιμές τους.  Μάλιστα, τα ΜΜΕ ανακοίνωσαν ότι οι ηγεσίες των Κεντρικών Τραπεζών Ρωσσίας και Τουρκίας ετοιμάζονται  να περάσουν σε συναλλαγές στα εθνικά τους νομίσματα. Πολύ περισσότερο που και οι μεγάλες τουρκικές τράπεζες, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, έχουν πληγεί από τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσσίας. Έτσι, το ΥΠΟΙΚ των ΗΠΑ το Σεπτέμβριο του 2014 εισήγαγε και τον Οκτώβριο ακύρωσε κυρωτικούς περιορισμούς έναντι της τουρκικής DenizBank σε σχέση με ανάλογους περιορισμούς έναντι της Sberbank (Ρωσσικό Ταμιευτήριο), καθώς οι δύο αυτές τράπεζες συνδέονται άμεσα μεταξύ τους οικονομικά αλλά και οργανωτικά.

Οι Τούρκοι επιχειρηματίες εξετάζουν με προσοχή την κατάσταση της ρωσσικής αυτοκινητοβιομηχανίας, έτοιμοι να προμηθεύσουν εξοπλισμό για την παραγωγή εξαρτημάτων. Οι Τούρκοι κατασκευαστές αισθάνονται σίγουροι και για τα συστήματα αυτοματισμού που διαθέτουν και για την ικανότητα επεξεργασίας των μεταλλικών κατασκευών. Σήμερα, οι Τούρκοι παραγωγοί είναι έτοιμοι να συμμετάσχουν σε όλους τους τομείς της κατασκευής μηχανών στη Ρωσσία. 

«Οι οικονομικές σχέσεις Ρωσσίας και Τουρκία αναπτύσσονται τα τελευταία 20 χρόνια. Σήμερα, βιώνουν μια απότομη άνοδο» –δήλωσε σε ειδική εκδήλωση το μέλος του Κοινωνικού Επιμελητηρίου της Ρ.Ο., Διευθυντής του «Ινστιτούτου Πολιτικών Ερευνών» κ. Σεργκέι Μαρκώφ. «Είναι πολύ βασικό ότι οι δομές της ρωσσικής και της τουρκικής οικονομίας δεν είναι ανταγωνιστικές, αλλά συμπληρωματικές. Αυτό που είναι εξελιγμένο στη Ρωσσία, δεν είναι στη Τουρκία, και το αντίστροφο. Και γι’ αυτό η συμπληρωματικότητα της ρωσσικής με τη τουρκική οικονομία είναι πολύ επωφελής».

Μόλις τις τελευταίες δεκαετίες η Τουρκία έγινε κράτος με μεγάλη μηχανολογική παραγωγή, που προσφέρει μηχανές και άλλο τεχνολογικό εξοπλισμό. Πώς έγινε αυτό κατορθωτό, ποια ήταν η πρώτη «βιομηχανική ζύμη»;  Πολλοί ειδικοί αναζητούν τις ρίζες της τουρκικής υψηλής τεχνολογικά παραγωγής στη Γερμανία! Πως εδώ να μην θυμηθείς τα λόγια του σοβιετικού ηγέτη (Στάλιν): «Τα στελέχη καθορίζουν τα πάντα!». Τις δεκαετίες ’70 και ’80 του περασμένου αιώνα, ο αριθμός των ειδικευμένων εργατών  Τούρκων μεταναστών στην προηγμένη Γερμανία αυξήθηκε ραγδαία.  Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις το ένα τρίτο των ειδικευμένων εργατών στη γερμανική βιομηχανία είναι Τούρκοι, και ανάμεσά τους το ένα τέταρτο των καλύτερων «Γερμανών» μηχανικών, οι οποίοι όπως ήταν φυσικό έγιναν περιζήτητοι στη πατρίδα τους…

Κατ΄αρχήν, η πολιτική της αντικατάστασης των εισαγωγών, που ακολουθεί η Ρωσσία, έχει ως στόχο την αύξηση της εγχώριας παραγωγής. Αλλά αυτό, όμως, δεν απαγορεύει και την αγορά των αναγκαίων προϊόντων από χώρες, τις οποίες η Ρωσσία θεωρεί ως αξιόπιστους εταίρους, η στάση των οποίων είναι εγγυημένη και δεν εξαρτάται από την πολιτική συγκυρία. Όπως στην περίπτωση της Τουρκίας.   

Δημοσιεύθηκε στο : http://www.pravda.ru/economics/rules/business/09-02-2015/1247659-turkish-0/ με τίτλο: Η Ρωσσία και η Τουρκία προχώρησαν πέρα και από το αγωγό «Τουρκικό Ρεύμα»

Απόδοση στα ελληνικά: Σωτήρης Δημόπουλος