Το ότι ο πόλεμος στη Συρία επηρεάζει άμεσα και
ουσιαστικά την Κύπρο και, ως εκ τούτου, τις συνομιλίες που διεξάγονται για την εξεύρεση
«λύσης» του κυπριακού προβλήματος, είναι γεγονός αυταπόδεικτο. Παρ’ όλα αυτά,
δεν είναι καθόλου αυτονόητα τα συμπεράσματα που εξάγονται από την συμπερίληψη αυτής
της καθοριστικής παραμέτρου στην κυπριακή εξίσωση. Είναι προφανές ότι σε αυτό
το σημείο επικρατεί σύγχυση, εν πολλοίς σκόπιμη, και στρεβλωτικές παρερμηνείες.
Δηλαδή, αποσιωπούνται τα νέα αρνητικότατα δεδομένα που έχουν προκύψει και
επιχειρείται είτε η μεταφορά του κυπριακού σε ένα παράλληλο φαντασιακό σύμπαν,
είτε εμφανίζεται η συγκυρία ακόμη και ως ευνοϊκή για την προώθηση των θέσεων της
ελληνοκυπριακής πλευράς. Όλ’ αυτά βεβαίως αντιβαίνουν βάναυσα σε κάθε νόμο της λογικής
και, επειδή η πραγματικότητα είναι πάντοτε αμείλικτη, καταπίπτουν καθημερινώς
από την εξέλιξη των δραματικών γεγονότων – όσο γράφονται αυτές οι γραμμές η
ανησυχία για εκτροπή του πολέμου στο επίπεδο της ανεξέλεγκτης παγκόσμιας στρατιωτικής
αντιπαράθεσης έχει εκδηλωθεί τόσο από τον πάπα Φραγκίσκο και τον Πατριάρχη
Μόσχας Κυριλλο, όσο και από τον πρωθυπουργό της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβιέντιεφ.
Ποια είναι λοιπόν κάποια από τα «νεώτερα» στοιχεία που
έχουν προκύψει, και τα οποία δημιουργούν ένα όχι απλώς αρνητικό αλλά ζοφερό πλαίσιο
στην όποια επίλυση επιχειρείται στην παρούσα φάση;
α. Ο πόλεμος στη Συρία –αν και είχαμε το
προανάκρουσμα στην Ουκρανία- αποκάλυψε ότι ο κόσμος έχει εισέλθει πλέον σε μια νέα
ανταγωνιστική φάση –πολλοί την ονομάζουν «νέο ψυχρό πόλεμο». Η περίοδος της μονοπολικής
ηγεμονίας των ΗΠΑ, η οποία τροφοδοτούσε και την υπεραισιοδοξία για την βέβαιη
επικράτηση της παγκοσμιοποίησης έχει ήδη παρέλθει. Η αμφισβήτηση εκ μέρους της Ρωσίας,
της Κίνας και άλλων περιφερειακών δυνάμεων της αμερικανικής παντοκρατορίας
πολλαπλασιάζει τις εστίες έντασης στον πλανήτη. Ταυτόχρονα, κανείς δεν
υποστηρίζει, με τον τρόπο που γινόταν για περίπου δύο δεκαετίες, ότι ο κόσμος μας
για τα επόμενα χρόνια θα επιλύει τις διαφορές του με γνώμονα την ειρηνική
συνύπαρξη και όραμα το «παγκόσμιο χωριό». Να θυμηθούμε ότι το μοτίβο αυτό ίσχυε
ακόμη όταν προωθείτο το «σχέδιο Ανάν», και οι αντίπαλοί του εμφανίζονταν τότε και
ως πολεμοχαρείς. Σήμερα, ωστόσο, η αξία της ισχύος αποδεικνύει και πάλι τη
διαχρονικότητά της, έτσι που η εμμονή στην αβάσιμη αισιοδοξία της προ των πυλών
«αδελφοσύνης των λαών» καταντά ασυγχώρητη αφέλεια.