Η προέλαση του συριακού στρατού είναι ο λόγος των αντιδράσεων

Την εβδομάδα που μας πέρασε, τα κυβερνητικά στρατεύματα της Συρίας, χωρίς να γίνει αντιληπτό από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, πέτυχαν δύο σημαντικές νίκες, συγκρίσιμες από στρατηγικής απόψεως με την ανακατάληψη της Παλμύρας. Όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση του μετώπου, μπορούμε μάλλον να μαντέψουμε τον επόμενο μεγάλο στόχο της Δαμασκού. Κι αυτός είναι η επαρχία Ιντλίμπ, που βρέθηκε πρόσφατα στο κέντρο του σκανδάλου με τη χρήση χημικών όπλων. Αλλά υπάρχουν και άλλοι λόγοι, στα άλλα μέτωπα, που χαροποιούν την κυβέρνηση της Συρίας.

Στα σύνορα με τον Λίβανο, στα νοτιοδυτικά, μια τεράστια για τα δεδομένα της χώρας περιοχή, όπου δρούσαν για χρόνιαδιάφορες ομάδες τζιχαντιστών, πέρασεουσιαστικά χωρίς μάχη στον έλεγχο της Δαμασκού. Μεγάλο μέρος των μαχητών, σε συμφωνία με τις κυβερνητικές δυνάμεις, εγκατέλειψαν τη ζώνη από τη Δαμασκό έως και τα υψίπεδα του Γκολάν και τα σύνορα με το Λίβανο μεταφέρθηκαν στην Ιντλίμπ.

Απέμειναν μόνον δύο μικροί κωμοπόλεις κοντά στα σύνορα, που δεν έχουν ακόμη συμμετάσχει στη συμφωνία. Πρόκειται για τις περιοχές που είχαν αντέξει για καιρό την πολιορκία και για τις οποίες είχε υπάρξει πρόσφατα θόρυβος από τους διεθνείς οργανισμούς. Αλλά σε γενικές γραμμές το νοτιοδυτικό μέτωπο πρακτικά έπαψε να υφίσταται – σε αυτή την πλευρά η απειλή παραμένει μόνον γύρω από την πόλη Daraa και σε μια σειρά από τσερκέζικα χωριά στα υψίπεδα του Γκολάν. Η όλη επιχείρηση ολοκληρώθηκε ουσιαστικά χωρίς μάχη και γι’αυτό και δεν προσέλκυσε την προσοχή της διεθνούς κοινότητας.

Η άλλη, όμως, επιχείρηση στα βόρεια της επαρχίας Χαμά προκάλεσε ένα νέο κύμα αγανάκτησης από τα διεθνή ΜΜΕ,με το γνωστό μοτίβο: «Ο Άσαντ βομβαρδίζει νοσοκομεία». Αλλά η πραγματική κατάσταση είναι διαφορετική.

Το μέτωπο των τζιχαντιστών, με κέντρο δράσης της μεγάλης πόλη Al-Lataminah, έμενε αμετακίνητο για πολύ μεγάλο διάστημα. Αρκετές κοιλάδες στα βόρεια της Χάμα δημιουργούν έναν διάδρομο προς την Ιντλίμπ, παρακάμπτοντας τις ορεινές ζώνες που βρίσκονται δυτικά της επαρχίας της Λατάκειας, και ως εκ τούτου είναι πολύτιμες. Πριν από δύο χρόνια, έγινε μια πρώτη απόπειρα να οργανωθεί μεγάλης κλίμακας επίθεση από τα κυβερνητικά στρατεύματα με σκοπό την κατάληψή τους, αλλά απέτυχε παταγωδώς. Οι μάχες μεταβλήθηκαν σε πραγματικό σφαγείο και εκφυλίστηκαν σε σειρά μετωπικών επιθέσεων και από τις δύο πλευρές. Μερικές φορές οι τζιχαντιστές κατάφεραν όχι μόνον να ανακαταλάβουν κάποια εδάφη που είχαν χάσει, αλλά και να κερδίσουν και καινούργια.

Η επίσκεψη Ρουχανί στη Μόσχα και τα εμπόδια στις ρωσο-ιρανικές σχέσεις

του Dmitry Nersesov

Οι ρωσο-ιρανικές σχέσεις ποτέ ήταν δεν ομαλές και μονοδιάστατες. Το να κάνεις μπίζνες με ένα από τους παλαιότερους πολιτισμούς, που έπαιζαν ρόλο στα παγκόσμια πολιτικά πράγματα από τις ημέρες της αρχαίας Ελλάδας, είναι «ένα καρύδι που σπάει δύσκολα». Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι το Ιράν επιδιώκει να πετύχει τα δικά του συμφέροντα, που μπορεί να μην συμπίπτουν πάντα με αυτά της Ρωσίας. Η Τεχεράνη σχεδιάζει τις δράσεις της στη βάση των δικών της συμφερόντων, κάτω από όλες τις περιστάσεις.

Οι ιδιαιτερότητες της συνεννόησης με τους Ιρανούς εκδηλώθηκαν από την αρχή των ρωσο-ιρανικών συνομιλιών, κατά τη διάρκεια των εναρκτήριων ομιλιών μεταξύ του Πούτιν και του Ρουχάνι. Για παράδειγμα, ο Πούτιν επεσήμανε την μακρά ιστορία των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών: «Η Ρωσία και το Ιράν έχουν πολλά χρόνια, αν όχι αιώνες συνεργασίας,. Διατηρούμε διπλωματικές σχέσεις για πάνω από 500 χρόνια. Το Ιράν είναι ο καλός μας γείτονας και ένας αξιόπιστος εταίρος».

Η προσέγγιση του Ρουχάνι για τη συνεργασία Ρωσίας και Ιράν ήταν πιο συγκρατημένη. «Κατά τα τελευταία 3,5 χρόνια οι σχέσεις μεταξύ των χωρών μας έχουν αναπτυχθεί πολύ θετικά, βήμα βήμα. Αυτή δεν είναι η πρώτη μας συνάντηση, και κοιτώντας πίσω τι κάναμε έπειτα από κάθε μας συνάντηση, βλέπω τι σημαντικές επιτυχίες είχαμε».

Τριάμισι χρόνια ήταν η χρονική περίοδος που αναφέρθηκε ο Ιρανός πρόεδρος, η περίοδος δηλαδή της προεδρίας του. Το Μάιο αυτού του χρόνου, το Ιράν θα έχει προεδρικές εκλογές, και ο Χασάν Ρουχάνι μπορεί να αφήσει την πολιτική αρένα. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η άρνηση του υψηλόβαθμου καλεσμένου να χρησιμοποιήσει τη λέξη «αιώνες» και να επικεντρωθεί σε μια συγκεκριμένη μικρή περίοδο λέει πολλά. Από την άποψή του, το επίπεδο των ρωσο-ιρανικών σχέσεων συνδέεται με την προσωπικότητα του ίδιου του Ρουχάνι. Επομένως, ο σχέσεις μεταξύ των χωρών μπορεί να αλλάξουν έπειτα από τις προεδρικές εκλογές στο Ιράν. Ένα ευφυές υπονοούμενο, πράγματι!

Όσον αφορά τις ίδιες της συνομιλίες, αν κρίνουμε από την τελική πληροφόρηση, αυτές αφιερώθηκαν στα θέματα που έχουμε ξαναγράψει: πετρέλαιο και φυσικό αέριο, πυρηνική ενέργεια, μεταφορές, διάδρομοι και διμερές εμπόριο. Οι δύο πλευρές έκαναν ορισμένες συμφωνίες και περιέγραψαν επαρκώς τις καθαρές προοπτικές για περισσότερη ανάπτυξη της συνεργασίας. Όσον αφορά τα ζητήματα της διεθνούς πολιτικής, οι ηγέτες συζήτησαν για τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, για τη Συρία, το Αφγανιστάν, την περιοχή της Κασπίας και της Υπερκαυκασίας. Οι συγκεκριμένες λεπτομέρειες γι’ αυτό το κομμάτι των συνομιλιών είναι πενιχρό και οι αποκλίσεις στις διατυπώσεις μεγαλύτερες.

Η Τουρκία παγιδευμένη στη βόρεια Συρία

Την περασμένη εβδομάδα η Άγκυρα ανακοίνωσε ότι η επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη», η επτάμηνη εκστρατεία της Τουρκίας στη βόρεια Συρία, έφθασε σε ένα επιτυχές τέλος. Ο Ρώσος αναλυτής της γεωπολιτικής, και συνεργάτης του RIA Novosti, Gevorg Mirzayan δεν είναι τόσο βέβαιος για αυτήν την επιτυχία, υποστηρίζοντας ότι το παιχνίδι της Τουρκίας έχει κολλήσει σε ένα δυσάρεστο Catch-22*.  

 «Χάρη στην Ασπίδα του Ευφράτη, έχουμε εξασφαλίσει μια περιοχή 2.015 τ.χλμ. καταλαμβάνοντας την Αλ Μπαμπ» είπε ο Πρωθυπουργός Γιλντιρίμ, μιλώντας την Πέμπτη σχετικά με τα αποτελέσματα της στρατιωτικής επιχείρησης «Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός (FSA) έχει εγκατασταθεί εκεί. Οι Σύροι επιστρέφουν από την Τουρκία και η ζωή ξαναβρίσκει τους φυσιολογικούς της ρυθμούς»

Ωστόσο, όπως ο Mirzayan τονίζει ότι «το γεγονός είναι ότι η επιτυχία ή η αποτυχία της τουρκικής επιχείρησης θα πρέπει να μετρηθεί όχι από το μέγεθος των κατεχομένων εδαφών, αλλά από την υλοποίηση των στόχων που είχαν τεθεί πριν από την έναρξη της επιχείρησης». Απ’ αυτήν την άποψη, τα επιτεύγματα της Άγκυρας δείχνουν λιγότερο εντυπωσιακά.

Φυσικά κάποιοι στόχοι της Άγκυρας, όπως είναι η επιτακτική ανάγκη να απωθηθεί το Ισλαμικό Κρατός μακράν των τουρκικών συνόρων, έχουν επιτευχθεί.

Ένας άλλος σημαντικός στόχος ήταν να ενδυναμώσει το κύρος του Ερντογάν. «Ο Τούρκος ηγέτης αντιμετωπίζει το σπουδαιότερο συνταγματικό δημοψήφισμα στην πολιτική του καριέρα, έπειτα από το οποίο είτε θα γίνει πρόεδρος με διευρυμένες εξουσίες (στην πραγματικότητα ένας σύγχρονος σουλτάνος) ή θα αποδειχθεί η πολιτική του αδυναμία και θα είναι αναγκασμένος να αντιπαλέψει τους ενθαρρυμένους αντιπάλους του εντός και εκτός της χώρας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι τουρκικές στρατιωτικές επιτυχίες στη Συρία (που έχουν διογκωθεί από τα ελεγχόμενα ΜΜΕ) έχουν ενισχύσει τη φήμη του Ερντογάν και ως εκ τούτου τις πιθανότητες μιας επιτυχούς έκβασης του δημοψηφίσματος».  

Η επόμενη επιτυχία, τουλάχιστον ως πρώτη εντύπωση, είναι ο στόχος της αποτροπής της δημιουργίας μιας ελεγχόμενης από τους Κούρδους ζώνης που εκτείνεται κατά μήκος των τουρκο-συριακών συνόρων. «Τώρα», εξηγεί ο Mirzayan «χάρη στα εδάφη που ελέγχονται από τους ‘Πράσινους’ (δηλαδή τους ελεγχόμενους από την Άγκυρα μαχητές του FSA) οι κουρδικοί θύλακες έχουν ουσιαστικά χωριστεί στα δύο».