Μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης η Ρωσία και η Τουρκία βρέθηκαν σε νέες γεωπολιτικές συνθήκες όπου:
α. για πρώτη φορά (εκτός της περιόδου 1918-1920) δεν έχουν κοινά ηπειρωτικά σύνορα,
β. για πρώτη φορά έπειτα από δεκαετίες δεν ανήκουν σε αντίπαλα πολιτικο-στρατιωτικά μπλοκ,
γ. η Ρωσία βρέθηκε σε αδυναμία, στρατιωτική και πολιτική, να διατηρήσει
στην σφαίρα επιρροής της τις περιοχές του νοτίου Καυκάσου και της
Κεντρικής Ασίας.
Το
γεωπολιτικό κενό που προκάλεσε η ρωσική παρακμή ήλθε να το καλύψει η
Τουρκία. Ιδιαιτέρως το πρώτο διάστημα, στηριζόμενη στις αρχές του παντουρκισμού,
διεύρυνε την επιρροή της τόσο στον Καύκασο όσο και στην Κεντρική Ασία
και προωθούσε το «τουρκικό μοντέλο» ανάπτυξης. Η πολιτική αυτή βρήκε
υποστήριξη από την Δύση και πρωτίστως από τις Η.Π.Α. για δύο κυρίως
λόγους:
α. την αποτροπή της επέκτασης του ισλαμικού φονταμενταλισμού.
β. τη δημιουργία αντίβαρου στην ρωσική επιρροή.